Delta Law

سه ركن بلوغ، عقل و سن براي انجام معاملات لازم است و در اصطلاح به آن اهليت گفته مي‌شود. بر اساس قانون مدني، دو طرف معامله در صورتي اهل محسوب مي‌شوند كه بالغ، عاقل و رشيد باشند.

معاملاتي كه بين افراد انجام مي شود زماني معتبر و قانوني است كه شرايط صحت معامله را داشته باشند. در مجله دلتا به بررسي اين شرايط پرداخته شده است.

شرايط صحت معامله

معامله در صورتي قانوني است كه داراي شرايط اساسي زير باشد:
۱.قصد و رضايت طرف‌هاي قرارداد
۲.اهليت (شايستگي) طرف‌ها
۳.موضوع معين مورد معامله
۴.مشروعيت هدف معامله

قصد و رضايت طرف‌هاي قرارداد

منظور از قصد و رضايت افراد در زمان معامله اين است كه آن‌ها براي تشكيل قرارداد، داراي اراده و اختيار بوده و رضايت نيز داشته باشند. بنابراين در صورتي كه شخص‌ با تهديد، فشار و اجبار تصميم به انجام معامله بگيرد، آن عقد و قرارداد باطل است.

اهليت (شايستگي) طرف‌ها

سه ركن بلوغ، عقل و سن براي انجام معاملات لازم است و در اصطلاح به آن اهليت گفته مي‌شود. بر اساس قانون مدني، طرفين معامله در صورتي اهل محسوب مي‌شوند كه بالغ، عاقل و رشيد باشند. سن رشد براي انجام معاملات و تصرف در امور مالي ۱۸ سال تمام است.

موضوع معين مورد معامله

مال يا عملي كه مورد انتقال يا تعهد ناشي از معامله قرار گيرد، مورد معامله ناميده مي‌شود. بديهي است در صورتي كه معامله، موضوع مشخصي نداشته باشد، آن معامله باطل است. بنابراين مورد معامله ممكن است يكي از موارد زير باشد.
۱.مورد معامله خانه يا مغازه (مال) باشد كه فروشنده بايد آن را به خريدار بدهد.
۲.انجام عمل خاصي باشد. مثل ضمانت ها و خدمات پس از فروش برخي از شركت‌ها
۳.مورد معامله مي‌تواند ترك عمل خاصي باشد، مانند ندادن اطلاعات وسيله خريداري‌ شده به رقباي فروشنده

مشروعيت جهت معامله

منظور از جهت در واقع انگيزه و هدفي است كه معامله كننده بر اثر آن، حاضر به انجام معامله مي‌شود و بايد مشروع و قانوني باشد. به طور مثال شخصي خانه‌اي را براي تبديل آن به دفتر تجاري مي‌فروشد و شخص دوم براي تهيه پول درمان و… كه در همه اين موارد علت معامله كه كسب پول بوده، يكسان است اما جهت آن‌ها متفاوت است.

انواع عقد

با توجه به شرايط اساسي براي معاملات، قراردادها به ۳ نوع تقسيم مي‌شوند.

عقد صحيح

عقدي است كه شرايط چهارگانه صحت معاملات را داشته باشد.

عقد باطل

عقدي است كه يك يا چند شرط از شرايط اساسي صحت معاملات را نداشته باشد و به همين دليل قانوني نيست.

عقد غير نافذ

عقدي است كه به علت عدم قصد و رضايت طرف‌هاي قرارداد اثر قانوني بر آن مترتب نيست، اما اين نقص قابل رفع است و پس از رفع نقص مورد حمايت قانوني واقع مي‌شود.

طالب بيشتر در مجله حقوقي دلتا....

طبق قانون تخريب عبارت است از نابود كردن يا ايراد خسارت به مال ديگران كه اين خسارت يا نابودي مي‌تواند به شيوه‌هاي مختلفي از قبيل شكستن‌، خراب كردن‌، آتش زدن و... باشد.

تخريب اموال عمومي از جمله جرايمي است كه قانون براي افرادي كه مرتكب اين جرم مي‌شوند، مجازات بسيار سختي در نظر گرفته است. در مجله دلتا به بررسي جرم آسيب رساندن به اموال دولتي و مجازات آن از ديدگاه قانون پرداخته شده است.

جرم تخريب اموال عمومي

طبق قانون تخريب اموال عمومي عبارت است از نابود كردن يا ايراد خسارت به اموال مال ديگران كه اين خسارت يا نابودي مي‌تواند به شيوه‌هاي مختلفي از قبيل شكستن‌، خراب كردن‌، آتش زدن و… باشد. در واقع اعمالي كه موجب ترس و وحشت عمومي مي‌شود و به همين دليل است كه در قوانين مورد تأكيد و توجه قرار گرفته است و براي آن مجازات‌هاي سنگيني در نظر گرفته‌ شده است. اين جرم از جمله جرايم عمدي است و مرتكب بايد براي محقق شدن آن حتماً اختيار و اراده داشته باشد. البته مرتكب بايد بداند كه اين مال متعلق به دولت و مردم است. يعني اگر كسي حين خراب كردن يك وسيله نداند آن مال متعلق به دولت است و بعد از تخريب متوجه اين مسأله شود، ديگر جرم تخريب اموال عمومي كه مجازات سنگيني دارد،‌ محقق نشده است. بناهاي تاريخي و اماكن مذهبي، مجسمه‌هاي نصب شده در ميادين، پارك‌ها و اماكن عمومي، سينماها، پارك‌ها و فضاهاي سبز عمومي، چراغ‌هاي راهنمايي، صندلي‌هاي اتوبوس و مترو، تلفن‌هاي عمومي، صندوق‌هاي پست و … از جمله اموال عمومي هستند كه گاهي مورد تخريب قرار مي‌گيرند.

مجازات آسيب رساندن به اموال عمومي

طبق قانون، هر كس در وسايل و تاسيسات مورد استفاده عمومي از قبيل شبكه‌هاي آب و فاضلاب، برق، نفت، گاز، پست، تلگراف، تلفن و … مرتكب تخريب يا ايجاد آتش‌سوزي يا از كار انداختن يا هر نوع خرابكاري ديگر شود، به حبس از سه ماه تا ده سال (حبس تعزيري درجه ۴) محكوم خواهد شد. البته اين اموال بايد مورد استفاده عموم مردم باشد. بايد در نظر داشت كه آتش زدن يكي از نمونه‌هاي سنگين جرم تخريب است كه به دليل ترس و وحشت بيشتر و خسارات سنگين‌تري كه ايجاد مي‌كند، مجازات شديدتري دارد.

نحوه شكايت تخريب اموال دولتي

گاهي زيان‌ديده ممكن است يك شخص حقوقي مانند شهرداري يا اداره مخابرات باشد؛ در اين صورت آن شخص بايد با ارائه دادخواست به دادگاه رسيدگي‌كننده به جرم، جبران خسارات ناشي از جرم را بخواهد. بنابراين دادگاه كيفري علاوه بر رسيدگي به اتهام ، وظيفه دارد تا در صورت تمايل شاكي مبني بر جبران خسارات وارده به آن تقاضا نيز رسيدگي كند. همچنين اگر زيان‌ديده نتوانست يا اينكه نخواست در حين رسيدگي به اتهام اصلي، دادخواست جبران خسارت را ارائه كند، مي‌تواند پس از صدور حكم دادگاه اين درخواست را داشته باشد اما براي تقاضاي جبران خسارت، بايد درخواست خود را به شوراي حل اختلاف يا دادگاه حقوقي ارائه كند.

دادخواست جبران خسارت با توجه به رقم خسارتي كه وارد شده متفاوت است كه در زير اشاره شده است.

۱. براي خسارت وارده كمتر از پنج ميليون تومان باشد شاكي بايد به شوراي حل اختلاف مراجعه كند.

۲. اگر خسارت بيشتر از پنج ميليون تومان باشد شاكي بايد با مراجعه به دادگاه حقوقي محل اقامت متهم درخواست رسيدگي كند.

مطالب بيشتر در مجله حقوقي دلتا...

سند شورايي يك نوع قولنامه است كه اطلاعات و مندرجات آن توسط چند نفر شاهد امضا مي‌شود و بعد هم رئيس شوراي محلي با مهر و امضا آن را تأييد مي‌كند.

سند شورايي سندي است كه معمولا در روستاها و يا شهرهاي كوچكي كه داراي شوراي محلي هستند تنظيم مي‌شود و رئيس شوراي محل آن را امضا و به مهر شورا ممهور مي‌كند. تبديل سند شورايي به تك برگ از جمله مسائلي است كه براي برخي افراد كه قصد معامله املاك با سند شورايي را دارند اهميت بسياري دارد. در مجله دلتا موارد زير بررسي شده است.

۱. سند شورايي چيست؟

۲. تبديل سند شورايي به تك برگ

۳. خريد و فروش سند شورايي

سند شورايي چيست؟

براي درك بهتر از اين اسناد ابتدا لازم است سند رسمي تعريف شود. سند رسمي به سندي گفته مي‌شود كه در دفاتر اسناد رسمي يا اداره‌هاي ثبت اسناد تنظيم و ثبت شوندو در مقابل سندهاي عادي است، مانند مبايعه نامه‌هايي كه در بنگاه‌ معاملات ملكي براي خريد و فروش املاك نوشته مي‌شود. سندهاي شورايي هم در دسته همين اسناد عادي قرار مي‌گيرند.
در واقع اين سند يك نوع قولنامه است كه اطلاعات و مندرجات آن توسط چند نفر شاهد امضا مي‌شود و بعد هم رئيس شوراي محلي با مهر و امضا آن را تأييد مي‌كند. شايان ذكر است اسناد شورايي چون به تأييد شوراي محلي يا شوراهاي اسلامي شهرها مي‌رسد، داراي اعتبار بيشتر است. اما چون يك سند عادي به حساب مي‌آيد به نسبت سند رسمي اعتبار كمتري دارد.

تبديل سند شورايي به تك برگ

افراد با مراجعه به اداره‌ ثبت اسناد مي‌توانند درخواست كنند تا سند شورايي از يك سند عادي به سند رسمي تك برگ تبديل شود.شايان به ذكر است هنگام مراجعه علاوه بر اسناد هويتي خريدار و فروشنده مانند شناسنامه و كارت ملي، بايد سند شورايي كه داراي مهر دهيار و شورا است ارائه شود. در صورتي كه شخصي مدعي ملك باشد، رسيدگي به اين موضوع در صلاحيت دادگاه محل ملك است.

مطلب پيشنهادي : براي اطلاعات بيشتر در مورد دريافت سند تك برگ مطلب ” مراحل دريافت سند تك برگ ” را مطالعه كنيد.

معامله املاك داراي سند شورايي

در معامله املاكي كه داراي سند شورايي است بايد به دو مورد مهم كه معمولا در سند ذكر نمي‌شوند و ممكن است در آينده براي خريدار دردسرساز شوند، توجه و دقت بسياري داشت.
۱. در مواردي كه ملك اوقافي است، وقفي بودن در سند مذكور ذكر نمي‌شود. بنابراين خريدار بايد قبل از تمام كردن معامله، از دهياري يا اداره اوقاف استعلام كند كه ملك مورد نظر وقفي نباشد.
۲. كاربري املاك در اين گونه اسناد معلوم نمي‌شود. به طور مثال ممكن است خريدار، يك زمين با كاربري كشاورزي خريداري كند و بعد متوجه شود كه اجازه هيچ‌ گونه ساخت‌ و‌ سازي در آن ندارد. از طرفي گاهي فروشنده كاربري زمين را به شكل غير قانوني از كشاورزي به مسكوني تغيير مي‌دهد، كه در اين صورت حكم به تخريب بناي ساخته شده داده شده و سه برابر قيمت زمين جريمه مي‌شود.
شايان ذكر است كه معامله املاكي كه سند آن‌ها شورايي است به نسبت اسناد رسمي سرعت بيشتري دارند. همچنين هنگام نقل و انتقال اين نوع اسناد، هزينه‌هايي مانند ماليات، عوارض شهرداري، هزينه‌هاي انتقال سند و… پرداخت نمي‌شود.

مطالب بيشتر در مجله حقوقي دلتا...

برخي از رانندگان براي آن كه در ديد دوربين‌هاي راهنمايي و رانندگي قرار نگيرند و جريمه نشوند، قسمتي از پلاك خودروي خود را مي‌پوشانند يا آن را مخدوش مي‌كنند، اما انجام اين كار بر اساس قوانين جرم محسوب شده و مجازات‌ دارد.

پوشاندن يا مخدوش كردن پلاك خودرو از جمله اقداماتي است كه برخي از رانندگان براي ورود به طرح ترافيك انجام مي‌دهند. اين اقدامات تخلف محسوب شده و جريمه و گاهي حتي مجازات براي آن‌ها در نظر گرفته شده است. در اين نوشتار جريمه پوشاندن پلاك خودرو بررسي شده است. در ادامه با مجله دلتا همراه باشيد.

جريمه پوشاندن پلاك خودرو

همانطور كه گفته شد برخي از رانندگان براي آن كه در ديد دوربين‌هاي راهنمايي و رانندگي قرار نگيرند و جريمه نشوند، قسمتي از پلاك خودروي خود را مي‌پوشانند يا آن را مخدوش مي‌كنند، اما انجام اين كار بر اساس قوانين جرم محسوب شده و مجازات‌ دارد. در واقع پوشاندن پلاك خودرو براي فريب ماموران و دوربين‌ها نه فقط سبب جريمه ماشين و توقف آن مي‌شود، بلكه موجب توقيف خودرو به مدت يك ماه مي‌شود.
مطابق ماده ۷۲۰ قانون مجازات اسلامي انجام اين كار و پوشاندن پلاك خودرو از ۶ ماه تا ۱ سال حبس دارد و فرد متخلف در صورت دستگيري بايد اين مجازات را طي كند. علاوه بر مجازاتي كه براي فرد وجود دارد، راهنمايي و رانندگي مي‌تواند خودروي فرد متخلف را به مدت ۱ ماه توقيف و در پاركينگ نگهداري كند.

جريمه مخدوش بودن پلاك

برخي از رانندگان اقدام به مخدوش كردن شماره پلاك ماشين مي‌‌كنند. به طور مثال يكي از اعداد پلاك را تغيير مي‌دهند. در ‌واقع اين كار تخلف است و متخلف با جريمه ماموران مواجه خواهد شد. تخلف مخدوش كردن پلاك بيشتر در مناطق ورودي زوج و فرد و طرح ترافيك رخ مي‌دهد. با توجه به نحوه عملكرد دوربين‌هاي پليس راهور بايد در نظر داشت، مشخصاتي كه در عكس ثبت مي‌شود با مشخصات شماره گذاري تطبيق داده مي‌شود و اگر با مشخصات ظاهري خودرو يكي نباشد جريمه نمي‌كند. شايان ذكر است در صورتي كه جريمه به دليل خطاي چشم از سوي كاربران پليس باشد و فردي جريمه شود، مي‌تواند از طريق دفاتر پليس به اضافه ۱۰ اعتراض كند تا به آن رسيدگي شود.

مطالب بيشتر در مجله حقوقي دلتا....

اجاره دادن ملك بدون گرفتن رضايت قبلي شريك در ملك مشاع به صحيح بودن قرارداد اجاره خللي وارد نمي‌كند و مثل هر قراردادي دو طرف را ملزم به انجام تعهد مي‌كند.

هر كس حق دارد با ملك خود هر اقدامي كه بخواهد انجام دهد، در ملكي كه متعلق به دو يا چند نفر است كه اختيار ملك در دست همه مالكان است و در انجام معاملات رضايت شريك لازم است. بر اين اساس در مجله دلتا موضوع اجاره بدون اجازه شريك در ملك مشاع مورد بررسي قرار گرفته است.

حدود تصرفات شريك در مال مشاع

هر يك از شركا در ملك مشترك و مشاع نمي‌تواند به تنهايي اختيارات همه‎ شركا را داشته باشد و در واقع با محدوديت‌هايي روبه‌رو هستند. از آنجا كه ملك مشاع، متعلق به دو نفر يا بيشتر است، حق استفاده از كل آن ملك نه فقط به يك نفر بلكه براي همه شركا يكسان است. در قانون مدني به صحيح بودن اجاره‎ ملك مشترك اشاره شده است. بنابر‎اين مي‎توان گفت اجاره دادن ملك مشاع هم به شريك و هم به غير شريك درست است. اما موضوع اجازه شريك و تأثير آن بر قرارداد اجاره به شرح زير است.

اجاره بدون اذن شريك در ملك مشاع

اجاره دادن ملك مشترك بدون رضايت قبلي شريك، زماني صحيح است كه به شركاي ديگر ضرر نزند. بنابراين اجاره يا هر كار ديگري نظير آن، در صورتي كه به شريك ضرر نزند صحيح است. شايان ذكر است اجاره دادن ملك مشترك بدون گرفتن رضايت قبلي شركا، اگر چه بي‌حرمتي به آن‌ها تلقي مي‌شود اما به درستي و صحت قرارداد اجاره خللي وارد نمي‌كند، در نتيجه اجاره دادن ملك مورد نظر صحيح بوده و مثل هر قرارداد ديگري دو طرف را ملزم مي‌كند كه به تعهدات خود عمل كنند. بنابراين اگر مستأجر خساراتي بر ملك مشاع وارد كند، شركاي ديگر مي‌توانند خلع يد چنين مستأجري را نيز از دادگاه درخواست كنند.

در قرارداد اجاره لازم است كه ملك به مستاجر با رضايت شركا تحويل داده شود. در صورتي كه شركا بدون دليل از دادن مجوز خودداري كنند و باعث ورود ضرر به شريك شوند دادگاه به نفع متضرر رأي به تحويل ملك مي‌دهد و شركاي ديگر را مجبور به همكاري با شريك متضرر مي‌كند. به بيان ديگر اجاره بدون گرفتن رضايت قبلي شريك در ملك مشاع هرچند صحيح است، اما موجب مسئوليت فرد اجاره دهنده خواهد شد زيرا نمي‌تواند بدون رضايت شركا و بدون دريافت حكم دادگاه در اين خصوص ملك را به مستاجر تحويل دهد.

مطلب پيشنهادي: براي آشنايي بيشتر با قوانين ملك مشاع مطلب ” نكات حقوقي در خريد و فروش ملك مشاع ” را مطالعه كنيد.

وقتي در سند ازدواج مهريه را عندالمطالبه ذكر مي‌كنيم، به اين معناست كه زن به محض عقد مالك مهريه مي‌شود و هر زمان بخواهد مي‌تواند به اختيار خودش مهريه‌اش را مطالبه كند و در هر حالت مهريه بايد توسط مرد پرداخت شود.

مهريه از جمله حقوقي است كه قانون براي زن در نظر گرفته است و در صورت مطالبه، مرد موظف به پرداخت آن است. البته زن و مرد هنگام عقد ازدواج بايد به عندالمطالبه يا عندالاستطاعه بودن مهريه دقت كنند. در مجله دلتا براي آشنايي بيشتر با اين نوع مهريه و نحوه مطالبه آن به موارد زير پرداخته شده است.

۱. مهريه عندالاستطاعه در طلاق

۲. تفاوت مهريه عندالمطالبه و مهريه عندالاستطاعه

۳. تبديل مهريه عندالمطالبه به عندالاستطاعه پس از عقد

۴. شرايط وصول مهريه عندالاستطاعه

مهريه عند الاستطاعه در طلاق

منظور از مهريه عندالمطالبه اين است كه زن به محض انجام شدن مراسم عقد، مالك مهريه مي‌شود و هر زمان بخواهد مي‌تواند، مهريه‌ خود را مطالبه كند و در هر حالت بايد توسط مرد پرداخت شود. اما زماني كه در سند ازدواج مهريه عندالاستطاعه ذكر مي‌شود، فقط موقعي زن مي‌تواند مهريه‌اش را درخواست كند كه شوهر توانايي پرداخت آن را داشته باشد، پس در نتيجه پرداخت مهريه منوط به استطاعت و توانايي مالي مرد است و چنانچه همسر توانايي مالي ضعيف يا حتي متوسطي داشته باشد، شايد زن با انتخاب اين نوع مهريه هيچ‎گاه نتواند مهر خود را مطالبه كند.

تفاوت مهريه عندالمطالبه و مهريه عندالاستطاعه

۱. زماني كه در سند ازدواج، مهريه به صورت عندالمطالبه تعيين مي‌شود زن هر زمان كه بخواهد مي‌تواند مهريه خود را دريافت كند و موظف نيست اموال و دارايي مرد را معرفي و اثبات كند، هرچند اگر مرد توان لازم براي پرداخت مهريه را نداشته باشد مي‌تواند دادخواست اعسار از پرداخت مهريه به دادگاه خانواده ارائه دهد و دادگاه نيز با توجه به ميزان مهريه مي‌تواند اقساطي براي پرداخت مهريه تعيين كند. اما در مهريه عند الاستطاعه زن مكلف است ابتدا دارايي شوهر را اثبات كند و پس از آن اقدام به دريافت مهريه كند.

۲. تفاوت ديگر اين است كه در مهريه عندالمطالبه چنانچه زن باكره باشد مي‌تواند از حق حبس استفاده كند اما در مهريه عند الاستطاعه استفاده از حق حبس توجيه قانوني و منطقي نخواهد داشت.

مطلب پيشنهادي : براي آشنايي بيشتر با موضوع حق حبس در مهريه مطلب ” حق حبس مهريه و شرايط آن ” را مطالعه كنيد.

تبديل مهريه عندالمطالبه به عندالاستطاعه پس از عقد

زن و شوهر هر زمان كه بخواهند مي‌توانند با يكديگر توافق كنند و مهريه عندالمطالبه را به عند الاستطاعه يا بالعكس تغيير دهند و در اين مورد منع قانوني و شرعي وجود ندارد.

شرايط وصول مهريه عندالاستطاعه

همانطور كه در بالا گفته شد زن در صورتي مي‌تواند مهريه عندالاستطاعه را دريافت كند كه مالي از شوهرش را به دادگاه يا اجراي ثبت براي توقيف معرفي كند.

استعلام دارايي شوهر از طريق دادگاه

زن بايد در دادگاه خانواده دادخواستي براي اثبات دارايي‌هاي شوهر مطرح كند؛ در اين صورت دادگاه از مراجع مربوطه استعلام كرده و ميزان دارايي شوهر مشخص مي‌شود.

استعلام دارايي شوهر از طريق اجراي ثبت

زن به دفتر ازدواجي كه ازدواج آن‌ها را ثبت كرده رجوع كرده و درخواست صدور اجراييه مي‌كند. اجراييه صادر و به شوهر ابلاغ مي‌شود. اگر شوهر در مهلت مقرر شده اقدام به پرداخت مهريه نكند، زن مي‌تواند در اداره اجرا ثبت اسناد رسمي، پرونده‌اي تشكيل دهد و از بانك مركزي، اداره ثبت اسناد و املاك و راهنمايي و رانندگي درخواست استعلام كند تا اموال شوهرش مشخص شود.

مطالب بيشتر در مجله حقوقي دلتا...

زماني كه خودرويي به سرقت مي‌رود، لازم است مالك خودرو مسروقه پس از اعلام جرم مذكور به كلانتري محل وقوع جرم مراجعه و اعلام سرقت خودرو كند.

سرقت خودرو از جمله جرائمي است كه در قانون براي سارق مجازات در نظر گرفته شده است. در بسياري از موارد، افرادي كه وسيله نقليه آن‌ها مورد سرقت قرار مي‌گيرد، نمي‌دانند چه‌ كار كنند و گاهي حتي با سارق درگير شده و صدمه‌اي به خود يا شخص سارق وارد مي‌كنند. در مجله دلتا مراحل پيگيري سرقت خودرو توضيح داده شده است.

جرم سرقت خودرو

يكي از نكات مهم در مورد سرقت اموال و همچنين سرقت خودرو ، مسأله «بازگرداندن مال مسروقه» است. در واقع در تمام جرايم اگر مالي از صاحب حق در راستاي ارتكاب جرم از بين رفته است، بايد براي بازپس گيري‌ اموال، به دادگاه‌هاي حقوقي مراجعه كند. به موجب قانون، نيازي به طرح دعواي مجدد در دادگاه حقوقي نيست و قاضي دادگاه رسيدگي‌ كننده به سرقت، به طور خودكار به پس دادن خودروي مسروقه به مالك آن نيز دستور خواهد داد. اگر خودروي مسروقه ازبين رفته باشد يا به هيچ وجه به آن دسترسي موجود نباشد، بايد قيمت روز آن اموال به صاحب مال پرداخت شود. به طور مثال اگر از روز سرقت خودرو تا روز پرداخت مبلغ اتومبيل، قيمت خودرو در بازار دچار نوسان باشد، بايد قيمت بازاري روز پرداخت قيمت در نظر گرفته شود.

مراحل پيگيري سرقت خودرو

زماني كه خودرويي به سرقت مي‌رود، لازم است مالك خودرو مسروقه پس از اعلام جرم مذكور به كلانتري محل وقوع جرم مراجعه و اعلام سرقت خودرو كند. سپس پرونده تشكيل و مراتب به دادسراي محل وقوع جرم اعلام مي‌شود. معمولاً در پرونده‌هاي مربوط به سرقت خودرو برخلاف ساير جرايم، پرونده براي بررسي و تحقيقات بيشتر به اداره آگاهي ارسال مي‌شود. در اداره آگاهي تحقيقات و پيگيري‌هاي لازم در مورد سرقت صورت مي‌گيرد. البته بايد در نظر داشت كه در دادسرا نيز در خصوص پرونده تحقيقات لازم انجام مي‌شود. در اين گونه جرايم، نيازي به تقديم دادخواست به دادگاه كيفري براي پس گرفتن خودرو نبوده و دادگاه كيفري ضمن حكم خود سارق را به پس دادن خودرو نيز محكوم مي‌كند.

مطالب بيشتر در مجله حقوقي دلتا...

مجازات‌هاي مربوط به شناسنامه با توجه به اهميت جرم و ميزان صدمه و خساراتي كه به وجود مي‌آيد، متفاوت است. در ادامه به برخي از تخلفات مربوط به شناسنامه و مجازات‌هاي آن اشاره شده است ، با مجله حقوقي دلتا همراه باشيد...

شناسنامه از جمله اسنادي است كه مشخصات افراد در آن قيد شده و قابل تغيير هم نيست. اما گاهي برخي افرادي بنا به دلايلي اقدام به تغيير در شناسنامه يا ساخت شناسنامه جعلي مي‌كنند. در مجله دلتا به بررسي تخلفات مربوط به شناسنامه اشاره شده است.

استفاده از شناسنامه

طبق ماده يك قانون ثبت احوال، ثبت ولادت و صدور شناسنامه، ثبت فوت و طلاق و ازدواج و هرگونه تغيير و اصلاح در آن فقط وظيفه سازمان ثبت احوال است و حتي احكام صادره محاكم قضايي نيز بايد توسط اين سازمان اجرا شود. بنابراين هر كس به هر نحو در متن شناسنامه تغييري ايجاد و يا به صورت غيرقانوني از آن استفاده كند، با مجازات و محروميت‌هاي خاص روبه‌رو خواهد شد.

مجازات هاي مربوط به شناسنامه

مجازات‌هاي مربوط به شناسنامه با توجه به اهميت جرم و ميزان صدمه و خساراتي كه به وجود مي‌آيد، متفاوت است. در ادامه به برخي از تخلفات مربوط به شناسنامه و مجازات‌هاي آن اشاره شده است.

اعلام هويت خلاف واقع

۱. كساني كه در اعلام ولادت يا وفات يا هويت برخلاف واقعيت در شناسنامه عمل كنند.

۲. ماما يا پزشكي كه در مورد ولادت يا وفات، گواهي خلاف حقيقت صادر كند.

۳. اشخاصي كه در مورد فوت يا ولادت، شهادت دروغ دهند.

شايان ذكر است افرادي كه شناسنامه خود را در اختيار افراد ياد شده قرار دهند نيز به همان اندازه مجازات مي‌شوند.

اعتبار و ارزش قانوني شناسنامه به حدي است كه داشتن بيش از يك جلد آن براي هر فرد جرم است. بنابراين چنانچه به هر دليل شناسنامه فردي از بين رفت يا گم شد بايد با مراجعه به ادارات ثبت احوال، درخواست صدور سند جانشين و يا در اصطلاح «المثني» كند.

مجازات استفاده از دو شناسنامه

چنانچه ثابت شود شناسنامه اصلي شخص از بين نرفته و يا پس از مفقود شدن مجددا پيدا شده باشد، اما فرد مذكور به طور همزمان از هر دو، شناسنامه اصلي و المثني استفاده مي كند، مجرم و مجازات مي‌شود. همچنين اشخاصي كه آگاهانه و از روي عمد، پس از رسيدن به ۱۸ سالگي، از شناسنامه مكرر استفاده يا به دريافت شناسنامه متعدد و يا غير واقعي اقدام و يا از شناسنامه ديگري خواه صاحب آن، زنده يا مرده باشد به نام خود استفاده كنند.

استفاده از شناسنامه ديگري

طبق قانون، هركس براي فرار از مجازات و يا به قصد خروج غيرمجاز از كشور مبادرت به استفاده از شناسنامه و هويت ديگري كند، به حبس تا ۳ سال، و جزاي نقدي و مجازات خروج غيرمجاز از كشور محكوم خواهد شد.

مجازات مخدوش كردن شناسنامه

هرگونه تحريف، خدشه دار كردن، قلم بردن، الحاق، محو كردن يا سياه كردن مندرجات شناسنامه طبق قانون، قابل مجازات خواهد بود. همچنين خريد و فروش شناسنامه و اسناد سجلي جرم بوده و مرتكب به جزاي نقدي يا تحمل حبس محكوم خواهد شد.

كارت بازرگاني همان طور كه داراي مزايايي است، براي افرادي كه نحوه استفاده صحيح از اين كارت را بلد نباشند مي‌تواند معايبي داشته باشد. در ادامه به اين مشكلات و معايب اشاره شده است.

كارت بازرگاني از مجوزهايي است كه افرادي كه قصد تجارت و بازرگاني دارند، براي وارد شدن به اين كسب و كار بايد آن را تهيه كنند. به عبارت ديگر دارنده آن چه شخص حقيقي يعني افراد چه شخص حقوقي مثل شركت‌ها باشد، با داشتن آن اقدام به تجارت در عرصه واردات و صادرات كالا مي‌كند. اين تجارت شامل ثبت سفارش و ترخيص كالا، واردات از مناطق آزاد، حق العمل كاري در گمرك و صادرات كالاهاي مجاز مي‌شود. اما بايد در نظر داشت اگر از اين كارت به درستي استفاده نشود، مي‌تواند براي صاحب آن مشكل‌ساز شود. به همين دليل در اين نوشتار به تعريف كارت بازرگاني پرداخته شده و مزايا و معايب آن نيز توضيح داده شده است. پس در ادامه با مجله دلتا همراه باشيد.

براي گرفتن كارت بازرگاني به كجا مراجعه كنيم ؟

شخص متقاضي براي ثبت نام و دريافت كارت بازرگاني بايد به سايت اتاق بازرگاني مراجعه يا از طريق شعب اتاق بازرگاني و صنايع و معادن در شهرستان‌ها مراحل كار را پيگيري كند.

داشتن كارت بازرگاني حقيقي يا حقوقي

كارت بازرگاني حقيقي يا حقوقي از نظر كاربرد، تفاوت زيادي با يكديگر ندارند جزء در موارد بسيار جزئي كه مربوط به كالاهاي خاصي است. اما بايد در نظر داشت كه مراحل دريافت كارت بازرگاني حقوقي پيچيده‌تر و مشكل‌تر از كارت بازرگاني حقيقي است. در واقع براي تمديد كارت بازرگاني حقيقي فقط مفاصا حساب دارايي دريافت مي‌شود اما براي تمديد كارت بازرگاني حقوقي علاوه بر مفاصا حساب مالياتي، مفاصا حساب بيمه تامين اجتماعي هم دريافت مي‌كنند. بقيه مدارك تقريبا يكسان است.

مزاياي كارت بازرگاني چيست ؟

۱. دارنده اين كارت به عنوان تاجر شناخته مي‌شود، تجار از امتيازات ويژه‌اي نسبت به ديگر افراد عادي بهره‌مند خواهند شد.

۲. عضويت در اتاق بازرگاني

۳. امكان ثبت علائم تجاري لاتين

۴. امكان واردات كالا از مناطق آزاد به داخل مرزهاي كشور

۵. سفرهاي خارج از كشور افرادي كه به عنوان تاجر شناخته مي‌شوند نسبت به افراد ديگر آسان‌تر خواهد بود. زيرا براي آن‌ها ويزاي مخصوص تجار صادر مي شود. البته بايد در نظر داشت كه اين مورد ممكن است در هر كشور متفاوت باشد.

مشكلات داشتن كارت بازرگاني

كارت بازرگاني همان طور كه داراي مزايايي است، براي افرادي كه نحوه استفاده صحيح از اين كارت را نمي دانند مي‌تواند معايبي داشته باشد. در ادامه اين مشكلات و معايب اشاره شده است.
۱. افرادي كه اقدام به دريافت كارت بازرگاني مي‌كنند، مشمول قوانين ماليات بر ارزش افزوده و ماليات بر واردات كالا مي‌شوند و بايد در سامانه‌هاي مورد نظر ثبت نام و ماليات هم پرداخت كنند. بنابراين كارت بازرگاني براي كساني كه به دفعات اقدام به واردات و صادرات كالا مي‌كنند، مناسب است اما براي اشخاصي كه اقدام به دريافت كارت بازرگاني و اجاره و يا فروش كارت بازرگاني مي‌كنند مشكلات و خطرات فراواني دارد.
۲. دريافت كارت بازرگاني هزينه‌اي بين ۵۰۰ تا يك ميليون تومان و همچنين يك هفته زمان لازم دارد . بعضي اشخاص بدون اينكه شرايط لازم براي تجارت مانند داشتن مشتري و امكانات لازم و حتي تجربه كافي داشته باشند اقدام به دريافت كارت بازرگاني مي‌كنند و در عمل نمي‌توانند از كارت بازرگاني استفاده كنند.

ماليات كارت بازرگاني

صرف داشتن كارت بازرگاني منجر به وضع ماليات نمي‌شود و در واقع درآمد مشمول ماليات منجر به پرداخت ماليات كارت بازرگاني خواهد بود. براي اشخاص حقوقي مانند شركت‌ها، درآمد آن‌ها محاسبه و دريافت مي‌شود. به موجب بخشنامه گمرك، دارندگان كارت‌هاي بازرگاني بايد ماليات واردات قطعي كالا را به ميزان ۴ درصد مجموع ارزش گمركي و حقوق ورودي پرداخت كنند.

سوءاستفاده از كارت بازرگاني

اين كارت براي دارنده‌ آن به‌ صورت محدود و مدت‌دار صادر مي‌شود و در صورت عدم رعايت قوانين و مقررات مانند هر مجوز ديگري قابل ابطال است. به‌ طور مثال اگر دارنده‌ كارت بازرگاني مرتكب قاچاق كالا شود، طبق ماده‌ ۳۰ قانون گمرك ايران، در صورت احراز و شناسايي اين موضوع كه دارنده مرتكب جرم شده است، از عضويت به‌ صورت دائم يا موقت در اتاق بازرگاني محروم شده و كارت او نيز باطل مي‌شود.

مطالب بيشتر در مجله حقوقي دلتا...

اگر خريداران در معامله‌اي كه انجام مي‌شود دو نفر هستند و چكي كه پرداخت مي‌شود متعلق به يكي از خريداران است، لازم است خريدار ديگر هم پشت برگه چك را به عنوان ضامن امضا كند و در قرارداد نيز ميزان بدهي او مشخص شود.

چك از جمله اسنادي است كه امروزه در معاملات از جمله خريد و فروش ملك رواج بسياري دارد. در اغلب معاملات مسكن حداقل يك برگ چك بين طرف‌هاي معامله رد و بدل مي‌شود. در برخي موارد در معاملات مسكن چك به عنوان مبلغ معامله مورد استفاده قرار مي‌گيرد و در اغلب موارد نيز تحت عنوان چك بيعانه، چك ضمانت تنظيم سند و … بين طرفين قرارداد استفاده مي‌شود. در اين نوشتار به بررسي نحوه صدور چك در معاملات مسكن پرداخته شده است. در ادامه با مجله حقوقي مجله دلتا همراه باشيد.

تعريف چك

چك برگه‌اي معتبر و قانوني است كه به دارنده چك مهلت بيشتري براي پرداخت مبلغ خريدي كه انجام داده مي‌دهد. قانون تجارت چك را اين گونه تعريف كرده: چك نوشته‌اي است كه به موجب آن صادر كننده وجوهي را كه نزد بانك دارد، به صورت كلي يا جزيي مي‌گيرد يا به ديگري واگذار مي‌كند.

نكات مهم صدور يا دريافت چك در معاملات مسكن:

۱. در زمان صدور چك سعي متن چك با دست خط و قلم صادركننده چك نوشته شود. همچنين براي دريافت چك اشخاص ديگر نيز اين مورد بايد رعايت شود، به اين صورت كه تمام متن چك توسط صاحب حساب آن نوشته شود تا ادعاي جعل در آن وجود نداشته باشد.

۲. ابتدا متن چك نوشته و بعد امضاء شود و از ثبت امضا و تاريخ، بدون تكميل متن چك خودداري گردد.

۳. از امضاهاي ساده كه به راحتي جعل مي‌شوند تا حد ممكن استفاده نشود و در زير امضا نام و نام خانوادگي صادركننده ذكر شود.

۴. در قسمت “در وجه “كه روي چك درج شده است اسم شخص دريافت كننده ذكر و از عبارت حامل استفاده نشود.

۵. به منظور جلوگيري از امكان انتقال چك توسط دارنده به ديگران علاوه برخط زدن حواله كرد يا آورنده، در متن چك عبارت غير قابل انتقال از طريق پشت نويسي (ظهر نويسي) نيز قيد شود. در اين صورت دارنده نمي‌تواند چك را به ديگري تسليم كند.

۶. براي حفظ حقوق فروشنده لازم است كليه ارقام و عبارات متن چك با خط صادر كننده و امضا آن در جلوي ديد وي درج شود.

۷. تاريخ چك با عدد و حروف توسط صادر كننده درج گردد.

۸. با توجه به اينكه يكي از شرايط قانوني لازم چك داشتن تاريخ صدور است، بنابراين توصيه مي‌شود چكي كه تاريخ در آن قيد نشده تحويل گرفته نشود.

۹. اگر خريداران در معامله‌اي كه انجام مي‌شود دو نفر هستند و چكي كه پرداخت مي‌شود متعلق به يكي از خريداران است، لازم است خريدار ديگر هم پشت برگه چك را به عنوان ضامن امضا كند و در قرارداد نيز ميزان بدهي او مشخص شود.

۱۰. اگر صادركننده چك زودتر از موعد سررسيد چك، به حساب دارنده‌ پول واريز كرده و يا از هر طريق مانند كارت به كارت وجه را به وي انتقال داده و درخواست برگرداندن لاشه چك را داشته باشد، در اين صورت دارنده بايد قبل از برگرداندن چك به او، ابتدا بررسي كند كه پول از حساب چه كسي به حساب وي منتقل شده است. زيرا ممكن است پول را شخص ديگري به حساب واريز كرده و شما به تصور اين كه وجه معامله را دريافت كرده‌ايد، اصل چك را به صاحب آن عودت دهيد.