عين موقوفه مالي است كه از طرف وقف دهنده به شخص يا اشخاص ديگر داده مي‌شود.
املاك اوقافي به املاكي گفته مي‌شود كه زمين آن توسط شخصي وقف شده است و اداره اوقاف در ازاي اقساط ۹۹ ساله آن را به افراد ديگر اجاره داده و درآمد حاصله را صرف امور خيريه مي‌كند. اين يك تعريف كلي از مفهوم املاك اوقافي است؛ اما بايد در نظر داشت كه گاهي اصطلاحاتي در خصوص اين املاك به كار برده مي‌شود كه ممكن است براي اغلب افراد نامفهوم باشد. براي اطلاع از اصطلاحات املاك اوقافي در ادامه با مجله دلتا همراه باشيد.
اصطلاحات املاك اوقافي
وقف
مال يا منافع حاصل از آن را كه شخصي براي خدمات عمومي يا اختصاصي به منظور خير و رضاي الهي هديه مي‌كند، وقف مي‌گويند كه به اين ترتيب مانع از انتقال آن به ديگري مي‌شود و هرگونه معامله‌اي نسبت به آن مال وقف شده را غيرممكن مي‌كند.
عين موقوفه
مالي كه از طرف وقف دهنده (واقف) به شخصي ديگر (موقوف عليه) تحت عنوان وقف داده مي‌شود.
حبس عين
وقف دهنده در مدت وقف، حق هيچ‌گونه دخالت و تصرف در ملكي را كه وقف داده است ندارد؛ به عبارت ديگر واقف اجازه فروش، نقل و انتقال به شخص ديگر و يا تصرف در مال موقوفه را ندارد.
قابليت بقاي عين
«فقط وقف مالي جايز است كه با بقاي عين بتوان از آن منتفع شد.» (ماده ۵۸ قانون مدني) بنابراين وقف مالي كه در صورت استفاده از آن مال، قابليت بقا نداشته باشد و از بين برود، باطل است. براي مثال مواد غذايي را نمي‌توان وقف كرد.
قبض عين
وقف از عقود تشريفاتي است؛ بنابراين وقف زماني محقق مي‌شود كه وقف دهنده، مال وقفي را در اختيار و استفاده فرد يا افراد كه وقف به نفع آن‌ها صورت گرفته قرار دهد و در واقع مال وقف شده به تصرف اين اشخاص در آيد.
مطلب پيشنهادي: براي آشنايي بيشتر با املاك اوقافي مطلب “سند اوقافي چيست؛ چه تفاوتي با سند ملكي دارد؟” را مطالعه كنيد.
مطالب بيشتر در مجله حقوقي دلتا...
چرا ارث زنان نصف مردان است؟