اعتراض به رأي غيابي صادره واخواهي گفته مي‌شود. در واقع شكايت و اعتراضي است كه مختص احكام غيابي است و در احكام حضوري واخواهي معنا ندارد.
واخواهي به حقي گفته مي‌شود كه شخص محكوم مي‌تواند با توجه به قوانين و مقررات به رأي غيابي كه بر عليه وي صادر شده اعتراض كند. و دادگاه صادر كننده رأي غيابي نيز مكلف به رسيدگي مجدد است. در مجله دلتا به بررسي حق واخواهي پرداخته شده است.
واخواهي چيست؟
واخواهي در لغت به معناي اعتراض است. بنابراين اعتراض به رأي غيابي واخواهي گفته مي‌شود. در واقع شكايت و اعتراضي است كه مختص احكام غيابي است و در احكام حضوري معنا ندارد. احكام غيابي صادر شده، خواه قابل تجديد نظر خواهي باشند و خواه قابل تجديد نظر خواهي نباشند، در مهلت مقرر در قانون قابل واخواهي هستند. دادگاه صادر كننده رأي غيابي بايد در رأي خود به غيابي بودن و حق واخواهي محكوم عليه اشاره كند. بنابراين عدم توجه دادگاه به اين امر، رأي را از غيابي بودن و معترض را از حق واخواهي محروم نخواهد كرد. شايان ذكر است كه دادگاه صالح به رسيدگي نيز همان دادگاه صادر كننده حكم غيابي است.
شرايط صدور حكم غيابي چيست؟
۱.خوانده يا وكيل يا قائم مقام يا نماينده وي در هيچ يك از جلسات دادگاه حاضر نشده باشند.
۲. به طور كتبي نيز دفاع نكرده باشند.
۳.اخطاريه ابلاغ واقعي نشده باشد.
بايد در نظر داشت كه حكم دادگاه نسبت به خواهان هميشه حضوري است و فقط نسبت به خوانده مي‌تواند حكم غيابي صادر شود.
مدت زمان واخواهي
در صورتي كه حكم غيابي ابلاغ شده باشد، مهلت واخواهي براي اشخاص مقيم ايران بيست روز و براي اشخاص مقيم خارج از كشور دو ماه است كه از تاريخ ابلاغ آغاز مي‌شود. در مواردي كه شخص محكوم غايب بعد از سپري شدن مهلت مقرر، دادخواست واخواهي را ارائه كند، دادگاه قرار رد دادخواست را صادر مي‌كند، اما در صورتي كه محكوم به دليل عذر موجه نتواست در مهلت مقرر واخواهي كند، مي‌تواند پس از مهلت مذكور دادخواست خود را تقديم كند. در اين صورت دادگاه ابتدا به ادعاي او رسيدگي مي‌كند و در صورتي كه آن را موجه تشخيص دهد، قرار قبولي دادخواست واخواهي را صادر مي‌كند. در صورتي كه واخواهي پس از اجراي حكم غيابي مطرح و حكم به نفع شخص صادر شود، خواهان ملزم به جبران خسارت ناشي از اجراي حكم غيابي نسبت به خوانده است.
مراحل اجراي حكم غيابي
۱. با پايان يافتن مهلت اعتراض و عدم شكايت محكوم نسبت به حكم غيابي، به درخواست خواهان دستور اجراي حكم صادر و اقدامات اجرايي انجام مي‌گيرد.
۲. براي اجراي حكم غيابي لازم است كه خواهان ضامن معتبر معرفي كند و يا تامين متناسب از وي دريافت شود. البته در دو مورد اجراي حكم غيابي نيازي به معرفي ضامن يا اخذ تامين ندارد كه در زير اشاره شده است.
- دادنامه يا اجراييه ابلاغ واقعي شده باشد و محكوم در مهلت مقرر از تاريخ ابلاغ نامه، واخواهي نكرده باشد.
- اجراي حكم غيابي صادره در دعاوي غير مالي مانند طلاق، وقف و… منوط به معرفي ضامن يا اخذ تامين نيست.
شايان ذكر است كه مدت زمان نگهداري تامين تا زماني است كه مشخص شود محكوم عليه غايب، از حكم غيابي آگاه شده ولي نسبت به آن در مهلت مقرر، شكايت نكرده است.
مطالب بيشتر در مجله حقوقي دلتا...
چرا ارث زنان نصف مردان است؟