Delta Law

در قرارداد هنگامي كه ملكي توسط شخصي خريداري مي‌شود بايد شرايط و ترتيباتي براي پرداخت ثمن ملك در قرارداد پيش‌بيني شود. يكي از اين موارد حق فسخ معامله به دليل تاخير در پرداخت مبلغ از سوي خريدار است.

در معاملات املاك گاهي اتفاق مي‌افتد كه خريدار ملك پس از امضاء قولنامه، به تعهد خود مبني بر پرداخت مبلغ معامله در موعد مقرر، عمل نكرده و اين تاخير در پرداخت پول در مواردي باعث ضرر رسيدن به فروشنده شده است. در اين نوشتار در خصوص تاخير در پرداخت ثمن معامله و حقوق فروشنده نسبت به فسخ معامله در اين گونه موارد پرداخته شده است. در ادامه با مجله دلتا همراه باشيد.

مراحل قانوني فسخ معامله

هنگامي كه ملكي توسط شخصي خريداري مي‌شود بايد شرايط و ترتيباتي براي پرداخت ثمن ملك در قرارداد پيش‌بيني شود. در صورتي كه هنگام معامله براي پرداخت مبلغ (ثمن) مدتي مشخص نشده باشد و سه روز از تاريخ فروش ملك بگذرد و در اين مدت نه فروشنده ملك را تحويل مشتري دهد و نه مشتري تمام ثمن معامله را به فروشنده پرداخت كند، فروشنده مي‎تواند قرارداد را به استناد خيار تاخير ثمن كه در واقع اختيار فسخ معامله به دليل دير پرداخت كردن پول است، فسخ كند. بنابراين فروشنده‌اي كه ملك خود را فروخته اما هنوز آن را تحويل خريدار نداده است، خواهان ناميده مي‌شود و بايد دعوا را به طرفيت خريدار كه خوانده گفته مي‌شود، مطرح كند. فروشنده بايد ابتدا طي اظهارنامه‌اي به طرف مقابل اعلام كند و در صورتي ‎كه خريدار به اظهارنامه توجه نكرد و پرداختي از جانب وي صورت نگرفت، فروشنده در دادخواستي كه به دادگاه ارائه مي‎دهد، تاييد فسخ قرارداد با توجه به خيار تاخير ثمن را بخواهد. شايان ذكر است دعواي املاك و اموال غير منقول در دادگاهي رسيدگي مي‎شود كه ملك در حوزه آن دادگاه واقع شده است.

نكات قابل توجه فسخ معاملات

۱. با گذشت سه روز از تاريخ معامله و نپرداختن مبلغ از طرف خريدار، فروشنده حق فسخ معامله را دارد، ولي در صورتي كه براي فسخ اقدام نكند و خريدار نيز مبلغ معامله را پرداخت كند، فروشنده ديگر حق فسخ معامله را ندارد.

۲. اگرخريدار براي پرداخت مبلغ مورد معامله، ضامن معرفي كند يا پرداخت آن را به ديگري حواله دهد، چنانچه فروشنده، ضامن و يا حواله را قبول كند، خيار تاخير ثمن از بين مي‎رود.

۳. در حقوق و عرف جامعه، اصولا تاخير در پرداخت مبلغ مورد معامله براي فروشنده، حق فسخ ايجاد نمي‎كند و فروشنده بايد الزام و اجبار خريدار را به پرداخت مبلغ، از مراجع ذي صلاح خواستار شود.

بنابراين خيار تاخير ثمن يا به عبارتي اختيار فسخ معامله از طريق فروشنده به خريدار اعلام مي‎شود. در اين گونه موارد دادنامه‌ صادرشده، جنبه اعلام دارد و فقط به عنوان فسخ معامله است بنابراين اجرائيه صادر نمي‎شود.

مطلب پيشنهادي: براي آشنايي بيشتر با اصطلاح حقوقي خيار و انواع آن در معاملات ملكي، مطلب “خيار در معاملات ملكي به چه معناست؟” را مطالعه كنيد.

مطالب بيشتر در مجله حقوقي دلتا....

در خريد و فروش املاك موروثي گاهي برخي از وارثان در ايران اقامت ندارند و نمي‌توانند در زمان معامله حضور داشته باشند. بنابراين لازم است وكلاي اين افراد هنگام قرارداد حتماً حضور داشته باشند. اما چند نكته مهم كه بايد در اين زمينه رعايت شود در مجله حقوقي دلتا ذكر شده است.

املاك موروثي از جمله املاكي هستند كه هميشه مورد توجه برخي خريداران بوده‌اند. شايد بتوان گفت موقعيت خوب و قيمت مناسب اين املاك گاهي اوقات براي خريداران قابل توجه است. با اين‎ كه خريد و فروش ملك ورثه‌اي از نظر قانوني مشكلي ندارد، اما بايد برخي جزئيات حقوقي را هم در نظر بگيريد. توجه نكردن به اين گونه مسائل و تبعات بعدي آن خريداران را با مشكلاتي جبران ناپذير روبه رو مي‎كند. در مجله دلتا به نكات مهمي در خصوص خريد ملك ورثه اي اشاره شده كه دانستن آن‌ها خالي از لطف نيست.

خريد ملك ورثه اي

اولين نكته‌ مهم در خريد املاك موروثي، اين است كه ملك به نام متوفي باشد. به طور مثال ملكي كه در مالكيت همسر فوت شده است ملك موروثي محسوب نمي‎شود و ورثه نمي‌توانند آن را با عنوان ملك موروثي بفروشند. بنابراين براي اطمينان لازم است خريدار سند ملك را مشاهده كند تا تكليف صاحب ملك مشخص شود.

گواهي انحصار وراثت

در مقررات ارث، گواهي‌نامه انحصار وراثت وجود دارد. اين گواهي به درخواست هريك از ورثه در محاكم دادگستري صادر مي‌شود تا در آن وارثان فرد فوت شده، به شكل قانوني مشخص شوند. در واقع براي خريد و فروش املاك مورثي يكي از مداركي كه لازم است همين گواهي انحصار وراثت است تا معلوم شود با چه كساني بايد اين معامله صورت گيرد.

نبودن يكي از وراث در خريد ملك ورثه اي

معمولاً وارثان بر سر فروختن يا نفروختن سهم خود اختلاف دارند. شايد بتوان گفت يكي از دلايل اصلي رها شدن املاك موروثي همين موضوع است. بايد در نظر داشت خريداران زماني مي‌توانند ملك موروثي را بخرند كه همه‎ ورثه بخواهند سهم خود را بفروشند. بنابراين خريداران نمي‌توانند ملك موروثي را تفكيك كنند و سهم يكي از وراث را خريداري كنند و سهم يكي ديگر از آن‌ها را نخرند. همه وارثان يا وكلاي آن‌ها بايد هنگام نوشتن مبايعه‌نامه حضور داشته و آن را امضا كنند. حتي اگر يك نفر از ۱۰۰ نفر هم هنگام معامله حضور نداشته باشد، بعدا مي‌تواند مشكل ساز شود.

بررسي نمايندگان وارثان

در خريد و فروش املاك موروثي گاهي برخي از وارثان در ايران اقامت ندارند و نمي‎توانند در زمان معامله حضور داشته باشند. بنابراين لازم است وكلاي اين افراد هنگام قرارداد حتماً حضور داشته باشند. اما چند نكته مهم كه بايد در اين زمينه رعايت شود در ادامه ذكر شده است.

۱. وكيل بايد وكالت‌نامه رسمي و معتبر داشته باشد و وكالتنامه‌هاي دست‌نويس و شفاهي اعتبار ندارد.

۲. وكالتنامه بايد در دفاتر اسناد رسمي تنظيم شده باشد.

۳. وكالت‌نامه و حدود اختيار وكيل بررسي شود. وكيل بايد دو مجوز فروش و دريافت پول ملك معامله شده را از‌ سوي ورثه داشته باشد. زيرا ممكن است بعدا” ورثه مدعي شود كه در وكالتنامه اجازه دريافت پول را به وكيل نداده و مجدداً از خريدار درخواست پول كنند.

پرداخت مبلغ به هريك از ورثه

در خريد و فروش املاك موروثي يكي از نكاتي كه بايد رعايت شود، نحوه پرداخت مبلغ معامله است. معمولاً خريدار كل مبلغ معامله را به يكي از وارثان مي‌دهد تا آن‌ها بين خود تقسيم كنند، كه اين اشتباهي بزرگ است. خريدار بايد سهم هر يك از ورثه را جداگانه پرداخت كند تا بعداً كسي مدعي نشود.

وارثان صغير در خريد ملك ورثه اي

به گواهي انحصار وراثت با دقت توجه شود كه فرد صغير بين وراث وجود دارد يا خير. زيرا طبق قانون، افراد نمي‌توانند ارث فرد صغير را بخرند يا با او معامله كنند. در اين موارد قانون براي فرد صغير، قيم در نظر مي‌گيرد و خريدار براي خريد املاك موروثي با قيم طرف است. بنابراين اگر فرد صغيري بين ورثه باشد، بايد قيم‌نامه هم جزء مدارك بررسي شود. نكته بعدي اين است كه قانون به قيم اجازه فروش اموال فرد صغير را نداده است. او بايد براي اين موضوع از دادسرا اجازه بگيرد. اين مجوز هم هنگام معامله بايد روئت شود، تا معامله به شكل قانوني و صحيح صورت بگيرد.

مفاصا حساب ماليات برارث

مفاصا حساب ماليات بر ارث يكي از مداركي است كه براي خريد و فروش املاك موروثي به آن نياز است. طبق قانون، وارثان بايد حداكثر تا ۶ ماه بعد از فوت، اظهارنامه ماليات بر ارث را ارائه دهند تا اداره ماليات با توجه به دارايي‌هاي منقول و غيرمنقول متوفي، پس از محاسبه بدهي‌ها، ماليات او را اعلام كند تا مفاصا حساب مالياتي صادر شود. بنابراين ملكي كه افراد قصد خريد آن را دارند، بايد در فهرست اموال متوفي در اين مفاصا حساب آمده باشد.

مطلب پيشنهادي : براي آشنايي بيشتر با مراحل انحصار وراثت مطلب “نكات مهم راجع به انحصار وراثت” را مطالعه كنيد.

گاهي افراد به دلايلي براي فروش خودرويي كه مالك آن هستند، به شخصي كه مورد اعتمادشان است وكالت فروش خودرو مي‌دهند. خريد و فروش وكالتي خودرو در مجله حقوقي دلتا بررسي شده است.

وكالت خريد و فروش خودرو يا وكالت تعويض پلاك خودرو از جمله وكالت‌هايي است كه در بسياري موارد افراد در معاملات خود از آن استفاده مي‌كنند. برخي اشخاص مشغله‌ زيادي دارند، بعضي از افراد هم به دلايل مختلف ترجيح مي‌دهند كه خود، وارد مراحل معاملات خودرو نشده و انجام اين كار را بر عهده شخص ديگري بسپارند. بهترين راه‌‌ حلي كه براي اين افراد وجود دارد اين است كه با تنظيم وكالت خريد خودرو يا وكالت تعويض پلاك مسئوليت انجام كليه امور مربوط به معامله يا تعويض پلاك را به شخص ديگري محول كنند. در مجله دلتا خريد و فروش وكالتي خودرو و مشكلات آن بررسي شده است. در ادامه با ما همراه باشيد.

وكالت خريد خودرو چيست ؟

وكالت خريد خودرو يعني براي خريد خودرو، تعويض پلاك، انتقال سند و هر فعاليتي مربوط به معامله‌ خودرو، فردي را به‌ عنوان وكيل خود انتخاب كنيد. اين انتخاب بايد به‌ صورت رسمي و در محضر انجام شود تا مراجع قانوني هم فرد موردنظر را به رسميت بشناسند. وكيلي كه انتخاب‌ شده حق امضا و اقدام دارد. به اين معني كه شخص وكيل مي‌تواند خودرو موردنظر خريدار (موكل) را انتخاب كرده و پس از آن با امضاي مدارك، خودرو را به مالكيت خريدار در بياورد.

وكالت فروش خودرو چيست؟

گاهي افراد به دليل مشغله زياد يا هر دليل ديگري، براي فروش خودرويي كه مالك آن هستند، به شخصي كه مورد اعتمادشان است وكالت فروش خودرو مي‌دهند. با دادن اين وكالت كليه‌ كارهاي فروش خودرو اعم از پيدا كردن مشتري، ديدار با افرادي كه قصد خريد دارند، مراجعه به مراكز تعويض پلاك و … همه به عهده‌ فردي است كه وكالت را قبول كرده است.

مشكلات خريد و فروش وكالتي خودرو

در بحث وكالت خريد و فروش خودرو، نوع ديگري از وكالت هم وجود دارد كه دادن وكالت به خريدار خودرو است. وكالت دادن به خريدار خودرو به اين معني است كه فروشنده به خريدار اختيار تام مي‌دهد تا خودرو را به مراكز تعويض پلاك ببرد، فك پلاك و نصب پلاك كند، سند را به نام خودش بزند و ديگر كارهاي مربوط به انتقال خودرو را بدون حضور فروشنده انجام دهد. بنابراين زماني كه پلاك فروشنده بر روي خودرو باشد، هر تخلف و حتي جرمي كه با خودرو انجام شود، مسئوليت با وي است. بنابراين بايد در نظر داشت كه تا جايي ممكن بايد از دادن وكالت به خريدار اجتناب كرد و اگر هم فروشنده در شرايط بسيار ضروري مجبور به دادن چنين وكالتي شد، مدت ‌زمان آن را كوتاه و نهايتا دو روزه تعيين كنيد.

بايد در نظر داشت هر چقدر هم كه افراد در خريد و فروش وكالتي خودرو، به وكيل انتخابي خود اعتماد داشته باشند، باز هم ممكن است مشكلاتي به وجود بيايد كه براي آن‌ها دردسرساز شود.

هزينه وكالت خريد و فروش خودرو به عهده كيست؟

به طور معمول و در واقع عرف معاملات خريد و فروش خودرو در اغلب مناطق كشور هزينه‌ انتقال سند، تعويض پلاك و مسائلي از اين قبيل بر عهده‌ خريدار و هزينه‌هايي مانند خلافي و عوارض شهرداري با فروشنده است. سؤال ديگري كه در اين مورد مطرح مي‌شود اين است كه هزينه وكالت فروش خودرو چقدر است؟ در پاسخ بايد گفت اين هزينه، توافقي است كه بين خريدار و فروشنده معامله انجام مي‌شود. اگر قرار باشد پولي جابه‌جا شود با توجه به نوع خودرو، اين مبلغ متفاوت است.

براي تعويض گذرنامه مخدوش شده متقاضي بايد به پليس +۱۰ مراجعه و مدارك لازم و وجوه مقرر را واريز كند تا بررسي شود. با مجله حقوقي دلتا همزاه باشيد.

گذرنامه يا پاسپورت يكي از مهم‌ترين اوراق هويتي محسوب مي‌شود كه براي مدتي معين معتبر است. گاهي گذرنامه افراد به دلايل مختلف از جمله سوختگي، خيس شدن و … قابل استفاده نيست. در اين موارد دارنده گذرنامه بايد براي تعويض آن اقدام كند. در مجله دلتا مراحل تمديد گذرنامه مخدوش بررسي شده است.

مدارك لازم براي تعويض گذرنامه مخدوش

۱. ارائه اصل گذرنامه مخدوش شده
۲. تكميل فرم‌هاي درخواست صدور گذرنامه بصورت تايپي
۳. ارائه شرح مختصري از چگونگي مخدوش شدن گذرنامه و دادن تعهد براي حفظ و مراقبت از گذرنامه جديد
۴. اصل شناسنامه و كپي از صفحات آن (شناسنامه افراد بالاي ۱۵ سال بايد عكس‌دار باشد.)
۵. ارائه اصل و تصوير كارت ملي براي افراد بالاي ۱۵ سال
۶. تكميل و امضاء فرم تغيير محل اقامت و خروج مكرر
۷. ارائه اصل اجازه اقامت و تصوير آن
۸. ارائه اصل و تصوير كارت پايان خدمت يا معافيت براي مردان متولد ۱۳۴۳ به بعد
۹. سه قطعه عكس ۴×۳ جديد رنگي (زمينه سفيد، تمام رخ، بدون عينك و كلاه و زنان با حجاب اسلامي)
۱۰. پرداخت هزينه مربوطه

شايان ذكر است براي زنان متاهل و فرزندان زير ۱۸ سال رضايت همسر و پدر الزامي است.

متقاضياني كه داراي گذرنامه غير ايراني هستند علاوه بر مدارك ياد شده لازم است مدارك زير را ارائه كنند:

۱. كپي از صفحه عكس دار گذرنامه غير ايراني

۲. درخواست كتبي مبني بر باقي ماندن به تابعيت جمهوري اسلامي ايران

۳. صدور گذرنامه جديد فرزند زير ۱۸ سال؛ ارائه تصوير گذرنامه پدر يا قيم قانوني الزامي است.

۴. براي صدور گذرنامه جديد حضور دارنده گذرنامه الزامي است.

۵. زنان متاهل با ارائه رضايت همسر مي‏‌توانند محل اقامت خود را در گذرنامه تغيير دهند و در صورتي كه محل اقامت همسرشان كشوري غير از ايران باشد، براي تغيير محل اقامت ارائه رضايت همسر نياز نيست؛ ولي ارائه تصوير گذرنامه همسر الزامي است.

براي تعويض گذرنامه مخدوش شده متقاضي بايد با همراه داشتن مدارك به دفتر پليس +۱۰ مراجعه كند. بعد از ارائه مدارك و واريز وجوه مقرر، افسر گذرنامه مدارك وي را بررسي و پس از تاييد، رسيد به متقاضي تحويل داده مي‌شود. ارائه اين رسيد در زمان تحويل گذرنامه الزامي است. گذرنامه جديد توسط پست از يك هفته تا حداكثر ده روز به نشاني مندرج در فرم متقاضي ارسال مي‌شود. اين زمان براي صدور گذرنامه جديد در صورت مفقود شدن شش ماه است.

شرايط تعويض گذرنامه در خارج از كشور

تجديد گذرنامه در ايران در شعبه‌هاي پليس +۱۰ و در خارج از ايران در سفارت‌خانه‌ها يا نمايندگي‌هاي كنسولي ايران امكان پذير است. شهروندان ايراني ساكن خارج كه متقاضي صدور يا تعويض گذرنامه‌ مخدوش خود هستند، مي‌توانند براي اطلاع از شرايط و ضوابط صدور گذرنامه به وب سايت سفارت ايران در كشور محل اقامت خود و نيز سامانه امور كنسولي ايرانيان وزارت امور خارجه مراجعه كنند.

مطلب پيشنهادي: براي آشنايي بيشتر با قوانين و مقررات گذرنامه مطلب “گذرنامه و نكات حقوقي آن” را مطالعه كنيد.

مدت پرداخت مقرري بيمه بيكاري، به سابقه پرداخت حق بيمه از سوي بيمه‌شده بستگي دارد. در حال حاضر كمترين مدت دريافت بيمه بيكاري براي مجردين و متاهلين به ترتيب ۶ و ۱۲ ماه است و بيشترين مقدار آن براي بيمه‌شدگان مجرد و متأهل (يا متكفل) به ترتيب ۳۶ و ۵۰ ماه است.

يكي از خدمات سازمان تأمين اجتماعي به بيمه شدگان اين سازمان، پرداخت بيمه بيكاري به بيمه شدگاني است كه بدون ميل و اراده خود بيكار شده اند. سازمان تأمين اجتماعي با پرداخت بيمه بيكاري به بيمه شدگان اين سازمان كمك مي‌كند تا زماني كه شغلي ندارند بتوانند امرار معاش كنند. به همين دليل در مجله دلتا نكات حقوقي مهمي كه در خصوص بيمه بيكاري وجود دارد، بررسي شده است. با مجله حقوقي دلتا همراه شويد.

شرايط بيمه بيكاري

۱.داشتن حداقل ۶ ماه سابقه پرداخت حق بيمه به سازمان تامين اجتماعي
۲.به طور غير ارادي بيكار شده‌ و آماده كار باشند.
۳.جزو اتباع بيگانه و تبعه كشورهاي ديگر نباشند.
۴.مستمري بگير، بازنشسته و يا از كارافتاده كلي نباشد.
۵.در زمره صاحبان حرفه و مشاغل آزاد و بيمه شدگان اختياري نباشند.
۶.يك سال قرارداد كار در آخرين كارگاه با پرداخت حق بيمه داشته باشند.
۷.كارگراني كه به دليل بروز حوادثي نظير آتش‌سوزي، سيل و يا زلزله بيكار شده‌اند نياز به داشتن سابقه شش ماه پرداخت حق بيمه نيستند و با داشتن حتي يك روز پرداخت حق بيمه هم مشمول بيمه بيكاري مي‌شوند.

تشخيص ارادي و غيرارادي بودن بيكاري

تشخيص اين امر بر عهده گروهي متشكل از نمايندگان اداره تعاون كار و رفاه اجتماعي و سازمان تأمين‌ اجتماعي است. شعب تأمين‌ اجتماعي پس از تأييد ادارات نامبرده، در خصوص برقراري و پرداخت مستمري بيكاري براي بيمه‌شدگان اقدام مي‌كنند.

نحوه استفاده از بيمه بيكاري

طبق قانون بيمه بيكاري، كارگر اخراجي يا متقاضي بيمه بيكاري كه شغل خود را به صورت غيرارادي از دست داده،‌ موظف است حداكثر ٣٠ روز از تاريخ بيكاري، به ادارات تعاون، كار و رفاه اجتماعي محل مراجعه و موضوع را به ادارات كار اطلاع و آمادگي خود را براي اشتغال مجدد يا كاري مشابه آن اعلام كند. مراجعه متقاضي بعد از گذشت ۳۰ روز اگر عذر موجه مثل بيماري داشته باشد وهيأت حل اختلاف اداره تعاون، كار و رفاه اجتماعي اين موضوع را تاييد كند تا سه ماه امكان پذير است.

افرادي كه شرايط دريافت بيمه بيكاري را ندارند

بر اساس مقررات بيمه بيكاري ، بازنشستگان و از كار افتادگان كلي، صاحبان مشاغل آزاد، رانندگان، كارگران ساختماني و قاليبافان بدون كارفرما، بيمه شدگان اختياري و اتباع خارجي شرايط دريافت بيمه بيكاري را ندارند.

موارد لغو بيمه بيكاري

۱.در صورتي كه بيمه‌شده دوباره به كار اشتغال يابد.
۲.بيمه‌شده از قبول شغل مشابه پيشنهاد شده خودداري كند.
۳.بيمه‌شده فوت كند.
۴.بيمه‌شده مستمري بازنشستگي دريافت كند و يا دچار از كار افتادگي كلي شود.
۵.مدت زماني كه بيمه بيكاري به او تعلق مي‌گيرد پايان يابد.
۶.بيمه‌شده بدون دليل موجه از شركت در دوره‌هاي كارآموزي خودداري كند.

مدت پرداخت بيمه بيكاري چند ماه است؟

مدت پرداخت مقرري بيمه بيكاري، به سابقه پرداخت حق بيمه از سوي بيمه‌شده بستگي دارد. هم اكنون كمترين مدت دريافت بيمه بيكاري براي مجردين و متاهلين به ترتيب ۶ و ۱۲ ماه است و بيشترين مقدار آن براي بيمه‌شدگان مجرد و متأهل (يا متكفل) به ترتيب ۳۶ و ۵۰ ماه است.

مطلب پيشنهادي: براي آشنايي بيشتر در خصوص محاسبه مرخصي “نحوه محاسبه مرخصي در قانون كار” را مطالعه كنيد.

با توجه به قانون مدني، بايد گفت كه اختيار تعيين محل سكونت با شوهر است و زن موظف به اقامت در منزلي است كه همسر انتخاب مي‌كند، مگر آن كه اختيار تعيين منزل به زن داده شده باشد.

تعيين محل زندگي مشترك از جمله حق و حقوق قانوني زن و شوهر محسوب مي‌شود. در واقع هدف اصلي ازدواج، تشكيل يك زندگي مشترك و زندگي در كنار يكديگر است و در صورتي كه زوج‌ها، جدا از يكديگر زندگي كنند، اين هدف محقق نمي‌شود. بر اساس قانون در صورت اختلاف بر سر محل زندگي حق تعيين محل زندگي با شوهر است و بر اساس آن، زن بايد در منزلي كه شوهر تعيين مي‌كند سكونت داشته باشد. اما قانون در شرايطي تعيين محل زندگي را به زن واگذار كرده است. در مجله دلتا به بررسي حق مسكن براي زن پرداخته شده است. در ادامه با ما همره باشيد.

حق مسكن در عقدنامه چيست؟

با توجه به قانون مدني، بايد گفت كه اختيار تعيين محل سكونت با شوهر است و زن موظف به اقامت در منزلي است كه همسر انتخاب مي‌كند، مگر آن كه اختيار تعيين منزل به زن داده شده باشد. به اين صورت كه آن‌ها مي‌توانند در شروط ضمن عقد ، شرط كنند كه اختيار تعيين مسكن با زن باشد. آنچه اهميت فراوان دارد اين است كه اگر زوج‌ها محل سكونت براي زن را در عقدنامه يا هر عقد ديگري ذكر مي‌كنند، جزئيات آن بسيار مهم است. حال آن كه تعيين مستقل بودن و در چه محدوده شهر بودن يا حتي ذكر منزل خاص در عمل براي زن بسيار تاثيرگذار است.

مسكن عليحده چيست؟

عليحده در لغت به معناي جداگانه است و مسكن عليحده از جمله اصطلاحات حقوقي و به معناي مسكن جداگانه است. به موجب ماده ۱۰۰۵ قانون مدني، اقامتگاه زن شوهردار همان اقامتگاهي است كه شوهر در آن زندگي مي‌كند. اما در شرايطي زن مي‌تواند مسكن عليحده اختيار كند كه در ادامه توضيح داده شده است.

شرايط منزل مستقل براي زوجه

۱. زني كه شوهر او اقامتگاه معلوم و مشخصي ندارد. (عدم تهيه مسكن توسط زوج)
۲. در شروط ضمن عقد اين اختيار به وي داده شود.
۳. در مواردي كه دادگاه اجازه بدهد كه زن در مسكني جداگانه زندگي كند.
در واقع قانونگذار در مواردي به دليل حمايت از زن، به او اجازه مي‌دهد كه مسكن جداگانه داشته باشد. به طور مثال گاهي به دلايلي زندگي در كنار همسر براي زن ترس خطرات جاني، مالي يا آبرويي به همراه دارد. در اين گونه شرايط وي مي‌تواند مسكن جداگانه اختيار كند و تا زمانيكه احتمال خطر و آسيب براي زن وجود داشته باشد از بين نرفته دادگاه حكم بازگشت به منزل شوهر نخواهد داد. شايان ذكر است تا زمانيكه زن در بازگشتن به منزل همسر معذور است، نفقه بر عهده شوهر خواهد بود.

تهيه مسكن در شأن زوجه

طبق قانون شوهر مكلف است بر طبق شان همسر منزل براي سكونت تهيه كند. چه زن حق مسكن و تعيين آن را داشته باشد يا نداشته باشد. لازم به ذكر است مسكن در حد شأن زن ارتباط مستقيمي با درخواست تمكين شوهر در دادگاه دارد زيرا شوهر براي رسيدن به حكم تمكين يا اجراي موفق آن و استفاده از ثمرات آن، مكلف است كه منزل مناسب با موقعيت زن همراه با وسايل مورد نياز براي زندگي زناشويي تهيه كند.

مطلب پيشنهادي : براي آشنايي بيشتر با شروط ضمن عقد “شروط ۱۲ گانه ضمن عقد ازدواج كه لازم است بدانيد” را مطالعه كنيد.

مطالب بيشتر در مجله حقوقي دلتا....

در شكايات ممكن است هزينه‌هاي دادرسي به قدري باشد كه از عهده پرداخت شخص خواهان يا شاكي خارج باشد و نتوانند هزينه مذكور را پرداخت كنند، كه در اين حالت، موضوع اعسار از هزينه‌هاي دادرسي مطرح مي‌شود. با مجله حقوقي دلتا همراه باشيد.

فردي كه به ديگري بدهكار است بايد در مهلت تعيين شده از عهده تعهد يا تعهدات خود برآيد. اما گاهي ممكن است شرايطي براي فرد متعهد ايجاد شود كه نتواند تعهدات خود را انجام دهد. يكي از اين شرايط كه بدهكار با بوجود آمدن نمي‌تواند از عهده تعهدات خود برآيد، اعسار است. در مجله دلتا به بررسي اعسار از پرداخت بدهي ، انواع و شرايط تحقق آن پرداخته شده است.

اعسار از پرداخت بدهي

اعسار در لغت به معناي نيازمند شدن و تنگ دست گرديدن است. در اصلاح حقوقي ناتواني مالي افراد از پرداخت بدهي يا مبلغي كه در دادگاه به پرداخت آن محكوم شده‌اند و يا هزينه دادرسي غير تجارتي را اعسار مي‌گويند. بنابراين اگر افراد غير تاجر به دليل عدم دارايي، نتوانند بدهي‌هاي خود را بپردازند، آن‎ها را معسر و آن حالت را اعسار مي‌گويند.

انواع اعسار

اعسار به دو صورت مطلق و نسبي وجود دارد. در ادامه هر يك توضيح داده شده است.

اعسار مطلق چيست ؟

اعسار مطلق وقتي است كه شخص به طور كامل از پرداخت مبلغي كه به آن محكوم شده (محكوم به) يا هزينه دادرسي عاجز و ناتوان بوده و يا در حال حاضر هيچ گونه دسترسي به اموال و دارايي خود ندارد. و نيز تفاوتي نمي‌كند پرداخت مبلغ به صورت يكجا باشد و يا به صورت اقساط تعيين شود. به عبارت ديگر شخص بدهكار، خود را در وضعيتي معرفي مي‌كند كه مالي و اموال يا شغلي ندارد. بنابراين تقاضاي صدور حكم به اعسار مطلق خود را دارد كه در نتيجه آن، حتي به صورت اقساط نيز موظف به پرداخت بدهي نيست. اما هرگاه مالي از او بدست آيد با معرفي طلبكار، قابل توقيف است.

اعسار نسبي

چنانچه فرد به طور يكجا تمكن پرداخت محكوم به و يا هزينه دادرسي را نداشته باشد ولي قادر به پرداخت قسطي آن باشد، به چنين فردي معسر نسبي گفته مي‌شود.

شايان ذكر است كه در اغلب دعاوي اعسار، فرد ادعا مي‌كند قدرت پرداخت يكجاي بدهي را ندارد اما با توجه به قدرت كار كردن و درآمد ماهانه‌اي كه دارد، مي‌تواند بصورت قسطي بدهي‌اش را پرداخت كند. كه به تشخيص دادگاه شخص بايد قسمتي از بدهي بصورت پيش پرداخت مي‌شود و مابقي را در طي مدت معيني بصورت اقساطي پرداخت كند. به طور مثال اعسار از پرداخت يكجاي مهريه زن توسط مرد كه دادگاه خانواده طبق قوانين و مقررات، مرد را محكوم به پرداخت تعدادي سكه بصورت يكجا مي‌كند و سپس بايد بصورت اقساطي در قالب نيم سكه يا تمام سكه باقي بدهي خود را به دليل مهريه قانوني همسر به او بپردازد.

هزينه‌هاي دادرسي شامل چه مواردي مي‌شوند؟

طلق قانون، منظور از هزينه دادرسي عبارت است از :

۱. هزينه برگه‎هايي كه به دادگاه تقديم مي‎شود.

۲. هزينه قرارها و احكام دادگاه

۳. هزينه‌هايي مانند هزينه تمبر، دستمزد كارشناس، هزينه اجراي قرار معاينه، تحقيقات محلي و …جزء هزينه دادرسي محسوب مي‌شوند.

بايد در نظر داشت كه در شكايات ممكن است هزينه‌هاي مذكور به قدري باشد كه از عهده پرداخت شخص خواهان يا شاكي خارج باشد و نتوانند هزينه مذكور را پرداخت كنند، كه در اين حالت، موضوع اعسار از هزينه‌هاي دادرسي مطرح مي‌شود. شايان ذكر است كه هزينه‌هاي دادرسي از جمله راه‌هاي تامين بودجه مملكتي هستند.

مطلب پيشنهادي : براي آشنايي بيشتر با نحوه اعتراض به رأي دادگاه مطلب “اعتراض به راي دادگاه ؛ چرا و چگونه؟” را مطالعه كنيد.

در وكالت معاضدتي، وكيل در شرايطي مستحق دريافت حق ‌الوكاله است كه حكم به نفع موكل وي صادر شود و حكمي كه از طرف دادگاه صادر شده، قابل وصول و دريافت باشد.

تعيين وكيل معاضدتي از جمله تدابيري است كه در قانون براي افراد كم ‌درآمد انديشيده شده تا بتوانند در احقاق حقوق خود و عدم پرداخت هزينه دادرسي دچار مشكلات نشوند. بنابراين عدالت قضايي ايجاب مي‌كند متهميني كه توانايي پرداخت حق‌الوكاله را ندارند يا وكيل معرفي نمي‌كنند از اين حق محروم نباشند. براي اينكه حقوق شهروندان تامين شود قانونگذار دو نهاد حقوقي به نام‌هاي وكيل تسخيري و وكالت معاضدتي پيش بيني كرده است. در مجله دلتا در خصوص وكالت معاضدتي و تسخيري و چگونگي انتخاب وكيل معاضدتي مطرح شده است. با مجله حقوقي دلتا همراه شويد.

وكالت معاضدتي چيست؟

وكالت معاضدتي وكالتي است كه در مواردي كه متهم توان مالي ندارد يا در مواردي كه مداخله‌ وكيل به‌ طور قانوني در دادرسي ضرورت دارد، اما متهم حاضر به معرفي وكيل نيست، براي وي در نظر گرفته مي‌شود. اين وكالت از طرف كانون وكلا در امور حقوقي، طبق قانون و با رعايت مقررات به وكلا ارجاع مي‌شود.

وكالت تسخيري چيست؟

وكالت تسخيري وكالتي است كه از طرف دادگاه در امور كيفري براي دفاع از متهم به وكلا ارجاع مي‌شود. اين موضوع ارتباطي به كانون وكلا ندارد هر چند كه وكيل از كانون وكلا انتخاب مي‌شود. اما در كانون وكلا هم كميسيوني به عنوان كميسيون وكلاي تسخيري وجود دارد. در صورتي كه قوه قضائيه از كانون وكلا بخواهد كه براي چنين اشخاصي وكيل تعيين كنند، توانايي اين كار وجود دارد اما در كل كانون وكلا مستقيماً وارد موضوع وكلاي تسخيري نمي شود. بلكه حتما براي اين كار بايد تقاضايي از قوه قضائيه وجود داشته باشد.

در چه صورت وكيل معاضدتي حق الوكاله‌اي دريافت مي‌كند‌؟

طبق قانون وكالت، در وكالت معاضدتي، وكيل در شرايطي مستحق دريافت حق ‌الوكاله است كه حكم به نفع موكل وي صادر شود و حكمي كه از طرف دادگاه صادر شده، قابل وصول و دريافت باشد. در چنين شرايطي وكيل معاضدتي مي‌تواند از كسي كه حكم عليه او صادر شده، حق الوكاله‌ قانوني خود را دريافت كند. در غير اين صورت، وكيل از حق الوكاله محروم خواهد بود. شايان ذكر است كه در بسياري موارد، ميزان حق‌الوكاله وكيل معاضدتي اندك و بسيار كمتر از حق‌الوكاله متعارف آن پرونده است. همانطور كه اصولاً وكيل مستحق دريافت حق‌الوكاله نيست، وي مكلف به الصاق و ابطال تمبر مالياتي روي وكالتنامه هم نخواهد بود، زيرا قانون ماليات‌هاي مستقيم كه وكيل را مكلف به پرداخت ماليات از طريق ابطال تمبر مالياتي كرده است در خصوص وكالت معاضدتي صدق نمي‌كند.

آيا وكيل معاضدتي از اعتبار لازم برخوردار است؟

همه وكلاي رايگان معاضدتي از بين وكلاي رسمي دادگستري كه داراي پروانه وكالت معتبر و از اعتبار لازم برخوردار هستند انتخاب مي شوند. ارجاع پرونده معاضدتي به كارآموزان وكالت ممنوع است. علاوه بر آن، كليه افرادي كه پروانه وكالت آن‌ها معلق و يا باطل شده است نيز حق وكالت پرونده‌هاي معاضدتي را ندارند.

تفاوت وكالت تسخيري و معاضدتي

قانونگذار براي حمايت از حقوق افراد، وكالت تسخيري را در نظر گرفته است. اين دو تفاوت‌هايي با يكديگر دارند كه به شرح زير است.
۱. وكالت تسخيري در امور كيفري و وكالت معاضدتي در امور حقوقي به كار مي‌رود.
۲. وكيل تسخيري صرفا براي متهم انتخاب مي‌شود و به شاكي تعلق نمي‌گيرد. در حالي كه در وكالت معاضدتي بيشتر خواهان پرونده درخواست وكيل معاضدتي مي‌كند ولي خوانده پرونده هم مي‌تواند اين درخواست را داشته باشد.

مطلب پيشنهادي : براي آشنايي بيشتر با وكالت بلاعزل مطلب “وكالت بلاعزل چيست و ابطال آن چگونه است؟” را مطالعه كنيد.

يكي از راه‌هاي پس گرفتن پولي كه به اشتباه به حساب ديگري واريز شده است، مراجعه به بانك و درخواست اطلاعات فردي است كه مبلغ مذكور به حساب او واريز شده‌ است. با مجله حقوقي دلتا همراه باشيد.

گاهي ديده مي شود كه شخصي به اشتباه مبلغي پول به حساب او واريز شده يا بر عكس فردي را در باجه عابر بانك مي‎بينيم كه در اثر عدم دقت كافي، مبلغي را به حساب ديگري واريز كرده است. در اين مطلب واريز اشتباه پول به حساب ديگري و طريقه پيگيري آن مورد بررسي قرار گرفته است. با مجله دلتا همراه باشيد.

واريز پول به حساب ديگري

ساده‌ترين و بهترين راه براي پس گرفتن پولي كه به اشتباه به حساب ديگري واريز شده است، مراجعه به بانك و درخواست اطلاعات ارتباط با فردي است كه مبلغ مذكور به حساب او واريز شده‌ است. در اين شرايط معمولاً شعبه بانك براي ارائه اطلاعات تماس با شما همكاري مي‌كند، اما اگر شعبه به دليل حفظ حريم خصوصي مشتريان حاضر به انجام اين كار نشد، مي‌توانيد از كاركنان بانك بخواهيد خودشان با دريافت كننده وجه تماس گرفته و درخواست استرداد (برگرداندن) پول كنند. اما گاهي بعد از واريز اشتباه پول به حساب ديگري، شخص دريافت‌كننده پول، از استرداد مبلغ اجتناب مي‎كند و حاضر به برگرداندن پول نيست. در اين شرايط لازم است پيگيري قضايي انجام شود.

پيگيري قضايي براي واريز اشتباه پول

در خصوص اين موضوع، موادي از قانون مدني ايران، به ردّ مالي كه بدون استحقاق گرفته شده است، اشاره دارد. ماده ۳۰۱ قانون مدني بيان مي‌كند: ﮐﺴﯽ ﮐﻪ به طور عمد ﯾﺎ به اﺷﺘﺒﺎه ﭼﯿﺰي را ﮐﻪ ﻣﺴﺘﺤﻖ ﻧﺒﻮده، درﯾﺎﻓﺖ ﮐﻨﺪ، ﻣﻠﺰم اﺳﺖ ﮐﻪ آن را ﺑﻪ ﻣﺎﻟﮏ ﺗﺴﻠﯿﻢ كند. همچنين ماده ۳۰۳ اين قانون نيز عنوان مي‌كند ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﻣﺎﻟﯽ را زماني كه مستحق نبوده درﯾﺎﻓﺖ ﮐﺮده اﺳﺖ، ﺿﺎﻣﻦ اصل مال و ﻣﻨﺎﻓﻊ آن اﺳﺖ اﻋﻢ از اﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﺪم اﺳﺘﺤﻘﺎق ﺧﻮد آگاهي داشته ﯾﺎ نداشته باشد.

بنابراين، شخص مال‌باخته مي‌تواند با مراجعه به شوراي حل اختلاف يا دادگاه، با استناد به فيش‌هاي واريزي، نسبت به پس گرفتن وجه خود اقدام كند. تا زماني كه اين فرايند طي شود، اگر دريافت كننده پول اقدام به برداشت وجه از حساب خود يا بخشي از مبلغ را خرج كند، احتمالاً به خيانت در امانت متهم مي‌شود، كه تصميم در اين مورد به عهده قاضي دادگاه است. بايد در نظر داشت اگر فردي به اشتباه مبلغي را براي كسي كارت به كارت كرده و براي پس گرفتن آن به مراجع قضايي مراجعه كند، اثبات وقوع اشتباه و عدم بدهي وي به آن فرد، بر عهده شخصي است كه مبلغ را اشتباه واريز كرده است.