يكي از اسناد مهمي كه در فرآيند ساخت يك ساختمان بايد تهيه شود، شناسنامه فني و ملكي ساختمان است كه با استفاده از آن مي‌توان به اطلاعات مفيدي در مورد ساختمان دست پيدا كرد.
شناسنامه فني و ملكي ساختمان از مدارك اساسي و ضروري ساختمان به شمار مي‌رود، كه اطلاعات مهم و كاربردي در آن درج شده است. افراد در هنگام خريد ملك بايد براي شناسايي وضعيت ساختمان آن را ملاحظه كنند. زيرا براي خريد يك خانه، همه چيز در قيمت و ظاهر آن خلاصه نمي‌شود. در مجله دلتا به بررسي شناسنامه ساختمان پرداخته شده است.
شناسنامه فني و ملكي ساختمان چيست؟
شناسنامه فني و ملكي ساختمان يكي از اسناد مهمي است كه در فرآيند ساخت بايد تهيه شود و با استفاده از آن مي‌توان به اطلاعات مفيدي در مورد ويژگي هاي بنا دست پيدا كرد. در واقع براي ساخت ساختمان زمان زيادي لازم است كه در هر مرحله قانوني آن بايد مجوزهاي مختلفي از سازمان هاي مربوطه دريافت شود. تعداد اين مجوزها زياد است و از مراحل اوليه ساخت و ساز تا مرحله صدور پروانه را در بر مي‌گيرند. بايد توجه داشت كه در صورت عدم تهيه اين مجوزها نمي‌توان از ساختمان مزبور استفاده كرد. بنابراين منظور از شناسنامه فني و ملكي ساختمان سندي است كه اطلاعات فني و مشخصات ملكي ساختمان در آن درج شده است. به طور كلي تمامي ساختمان هايي كه به صورت قانوني و زير نظر مراجع رسمي كشور ساخته شده باشند، از اين شناسنامه برخوردار خواهند بود. اين شناسنامه به شكل يك دفترچه اطلاعات است. و وزارت مسكن و شهرسازي مسئوليت طراحي و چاپ اين شناسنامه را بر عهده دارد. شايان ذكر است كه شناسنامه فني و ملكي ساختمان بايد در زمان خريد و فروش ملك، همراه با كليه اسناد و مدارك مرتبط به خريدار واگذار شود.
دلايل اهميت شناسنامه فني و ملكي
۱.كسب اطلاعات كافي و مفيد در مورد مشخصات فني ساختمان
در اين سند، اطلاعات فني و ويژگي هاي ساخت ساختمان ذكر مي‌شود. به عنوان مثال در اين اسناد شيوه اسكلت بندي ساختمان و روش هاي مورد استفاده براي ساخت و ساز قيد مي‌شوند.
۲.فراهم شدن بستري مناسب به منظور اخذ تصميمات جديد براي بازسازي ساختمان در سال هاي آينده
علاوه بر اين كه مي‌توان وضعيت فعلي ساختمان را بررسي كرد. به طور مثال خريدار با مطالعه اين سند متوجه مي‌شود مصالح به كار برده شده در ساختمان مقاوم هستند يا خير؟
مي‌توان گفت اطلاعاتي كه از اين شناسنامه به دست مي‌آيد، براي تصميم گيري هاي آينده در مورد ساختمان لازم خواهند بود. زيرا با استفاده از اطلاعات مندرج در اين شناسنامه مي‌توان نسبت به مقاوم سازي سازه در سال هاي بعد تصميمات ديگري گرفت.
۳.تعيين كننده كاربري ساختمان
املاك بر حسب قوانين و مقررات ساخت و ساز و درجه ايمني كاربري هاي مختلفي دارند. بنابراين با توجه به شناسنامه فني و ملكي، مي‌توان ساختمان را براي كاربري هاي مختلف ارزيابي كرد. به طور مثال ممكن است بعضي از كاربري ها موجب وارد شدن وزني بيشتر از حد مجاز به اسكلت ساختمان شوند. در اين شرايط بايد از انتخاب كاربري هايي كه چنين وزني را به اسكلت ساختمان وارد مي كند، خودداري كرد.
بايد در نظر داشت كه اين اطلاعات براي بررسي هاي فني نهادهاي مربوطه و همچنين خريداران لازم خواهند بود. و به دليل آن كه چنين اطلاعات مهمي از روي ساختمان قابل فهم نيستند، آن ها را در دفترچه اي رسمي ثبت مي‌كنند كه در ادامه به تائيد سازمان نظام مهندسي ساختمان مي‌رسد. بايد در نظر داشت كه دريافت شناسنامه ملكي و فني براي صدور و دريافت پروانه پايان كار ساختمان لازم و ضروري خواهد بود.
نهاد صادر كننده شناسنامه فني و ملكي
در كليه استان ها سازمان نظام مهندسي، به عنوان مرجع صادر كننده شناسنامه فني و ملكي شناخته مي‌شود. اين سازمان بايد پس از درخواست مجريان پروژه هاي ساختماني، اقدامات لازم براي صدور شناسنامه فني و ملكي را انجام دهد. و همچنين موظفند كه مشخصات ملك مربوطه را در شناسنامه هايي كه به صورت خام از طرف وزارت مسكن و شهرسازي در اختيار آن ها قرار مي‌گيرد، ثبت كنند. هزينه شناسنامه فني و ملكي ساختمان هر سال از سوي شوراي مركزي سازمان نظام مهندسي پيشنهاد مي‌شود و در نهايت به تصويب وزارت راه و شهرسازي مي‌رسد. پس از تصويب نهايي اين تعرفه از سوي وزارت مسكن، تمامي مالكان و مجريان پروژه هاي ساختماني موظف به پرداخت هزينه هاي مذكور خواهند بود.
مراحل تهيه شناسنامه ساختمان
متقاضي براي دريافت شناسنامه فني و ملكي لازم است مدارك زير را تهيه و ارائه كند.
۱.كپي شناسنامه مالك
۲.كپي كارت ملي
۳.كپي سند مالكيت
۴.گواهي عدم خلافي
پس از تهيه مدارك مذكور، بايد اطلاعات فني و ملكي ساختمان در فرم هايي كه به عنوان پيش نويس شناسنامه هاي فني و ملكي شناخته مي‌شوند، وارد شوند. پس از آن فرم پيش نويس تكميل شده و به همراه گواهي عدم خلافي به سازمان نظام مهندسي ساختمان ارائه مي‌شود. سپس بايد هزينه هاي مربوط به عمليات صدور، پرداخت شود. در مرحله بعد ناظر مهندسي از سوي سازمان نظام مهندسي كشور تعيين خواهد شد تا مشخصات ملك و اطلاعات ثبت شده را ارزيابي كند. ضمن اينكه بايد كيفيت فني ساخت و ساز ساختمان به صورت حضوري ارزيابي شود. در صورتي كه مهندس ناظر تائيد كند، شناسنامه فني و ملكي ساختمان به صورت رسمي صادر خواهد شد و همراه سند به مالك ارائه مي‌شود. شايان ذكر است كه پس از اتمام ساخت و ساز مجري پروژه و يا مالك بايد اطلاعات فني و ملكي ساختمان را به همراه تائيد مهندس ناظر به سازمان نظام مهندسي ساختمان ها در استان خودشان تحويل دهند.
مطالب بيشتر در مجله حقوقي دلتا...
چرا ارث زنان نصف مردان است؟