نامزدي يا وعده ازدواج، پيماني است كه بين دو نفر، به منظور ازدواج در آينده برقرار ميشود.
نامزدي يكي از بهترين دوران آشنايي بين زن و مرد است كه البته گاهي به دلايلي منجر به جدايي زوج ها از يكديگر ميشود. جدايي در هر صورت باعث خسارات مادي و معنوي بين طرفين ميشود و چه بسا برخي از خسارات قابل جبران نيستند. حال اين سؤال مطرح ميشود كه در صورت بر هم زدن نامزدي از طرف يكي از نامزدها ديگري ميتواند مطالبه خسارت كند؟ در ارتباط با اين موضوع در مجله دلتا بررسي شده است. در ادامه با مجله حقوقي دلتا همراه باشيد.
حقوق نامزدي
نامزدي پيماني است كه بين دو نفر به منظور ازدواج در آينده برقرار ميشود. بر اساس قانون مدني، بين افراد به صرف وعده ازدواج، پيوند و روابط زناشويي ايجاد نميشود، حتي اگر تمام يا قسمتي از مهريه كه بين زن و مرد براي موقع ازدواج مقرّر گرديده، پرداخته شده باشد. بنابراين، هر يك از آنها دختر يا پسر تا زماني كه عقد ازدواج جاري نشده، ميتوانند از ازدواج، خودداري كنند و طرف ديگر نميتواند، او را مجبور به ازدواج كند و يا به دليل امتناع از ازدواج، خسارتي مطالبه كند. لازم به ذكر است فاصلهاي كه ميان عقد ازدواج تا مراسم عروسي برقرار ميشود و فرصت كافي به دختر و پسر ميدهد تا بعد از عقد رسمي و قبل از عروسي، از همديگر شناخت بيشتري كسب كنند نامزدي گفته ميشود. نامزدي به اين معنا كاملا جايز و قانوني است. اما در مواردي كه زن و مرد قصد ازدواج با يكديگر دارند ولي هيچگونه صيغه عقد دائم يا موقت بين آنها منعقد نشود، اين نامزدي باطل و مورد حمايت قانون قرار نميگيرد.
بهم خوردن نامزدي در دوران عقد
از آن جا كه ازدواج، قراردادي مهم است، در قانون به مرد و زن اجازه داده شده كه تا آخرين لحظه قبل از وقوع عقد، از تصميم خود بازگردند. بنابراين هيچ يك از نامزدها نميتواند از طريق قانوني، نامزد ديگر را مجبور به ازدواج كند. اما اگر يكي از نامزدها در به هم زدن نامزدي، مقصر باشد، نامزد ديگر ميتواند مطالبه خسارت كند. يكي از مواردي كه در مطالبه خسارت مطرح ميشود پس گرفتن هداياي رد و بدل شده در دوران نامزدي است. در واقع بر هم زدن نامزدي بدون علت موجه يك نوع سوء استفاده از حقي است كه در قانون در نظر گرفته شده و شخصي كه بدون علت و دليل موجه اقدام به بر هم زدن وصلت نامزدي ميكند مقصر است. از اين رو، زيانهاي ناشي از بر هم زدن ناموجه نامزدي، بر طبق قانون قابل مطالبه است.
خسارت معنوي ناشي از برهم خوردن نامزدي
همواره اين سؤال مطرح ميشود كه هرگاه در اثر به هم خوردن نامزدي بدون علت و دليل موجه، به حيثيت و آبروي نامزد ديگر يا به عواطف و احساسات او لطمه وارد شود، شخص زيان ديده ميتواند به اين دليل، مطالبه خسارت كند؟
بر اساس اصل ۱۷۱ قانون اساسي كه جبران خسارت معنوي را به رسميت شناخته، نامزد زيان ديده اين حق را دارد كه علاوه بر مطالبه خسارات مادي، جبران زيانهاي معنوي را نيز درخواست كند. شايان ذكر است پس از برهم خوردن نامزدي هر يك از نامزدها ميتواند به طرف ديگر رجوع كند و هديهاي را كه داده است پس بگيرد. اگر خود هدايا موجود نباشد، بايد قيمت آن هدايا به وي داده شود مگر آنكه آن هدايا بدون تقصير طرف ديگر ازبين رفته باشد. هرگاه وصلت منظور در اثر فوت يكي از نامزدها به هم بخورد و هديه داده شده در اثر تقصير متوفي تلف شده باشد، رجوع به قيمت ممكن نيست.
نامزدي يا وعده ازدواج، پيماني است كه بين دو نفر، به منظور ازدواج در آينده برقرار ميشود.
نامزدي يكي از بهترين دوران آشنايي بين زن و مرد است كه البته گاهي به دلايلي منجر به جدايي زوج ها از يكديگر ميشود. جدايي در هر صورت باعث خسارات مادي و معنوي بين طرفين ميشود و چه بسا برخي از خسارات قابل جبران نيستند. حال اين سؤال مطرح ميشود كه در صورت بر هم زدن نامزدي از طرف يكي از نامزدها ديگري ميتواند مطالبه خسارت كند؟ در ارتباط با اين موضوع در مجله دلتا بررسي شده است. در ادامه با مجله حقوقي دلتا همراه باشيد.
حقوق نامزدي
نامزدي پيماني است كه بين دو نفر به منظور ازدواج در آينده برقرار ميشود. بر اساس قانون مدني، بين افراد به صرف وعده ازدواج، پيوند و روابط زناشويي ايجاد نميشود، حتي اگر تمام يا قسمتي از مهريه كه بين زن و مرد براي موقع ازدواج مقرّر گرديده، پرداخته شده باشد. بنابراين، هر يك از آنها دختر يا پسر تا زماني كه عقد ازدواج جاري نشده، ميتوانند از ازدواج، خودداري كنند و طرف ديگر نميتواند، او را مجبور به ازدواج كند و يا به دليل امتناع از ازدواج، خسارتي مطالبه كند. لازم به ذكر است فاصلهاي كه ميان عقد ازدواج تا مراسم عروسي برقرار ميشود و فرصت كافي به دختر و پسر ميدهد تا بعد از عقد رسمي و قبل از عروسي، از همديگر شناخت بيشتري كسب كنند نامزدي گفته ميشود. نامزدي به اين معنا كاملا جايز و قانوني است. اما در مواردي كه زن و مرد قصد ازدواج با يكديگر دارند ولي هيچگونه صيغه عقد دائم يا موقت بين آنها منعقد نشود، اين نامزدي باطل و مورد حمايت قانون قرار نميگيرد.
بهم خوردن نامزدي در دوران عقد
از آن جا كه ازدواج، قراردادي مهم است، در قانون به مرد و زن اجازه داده شده كه تا آخرين لحظه قبل از وقوع عقد، از تصميم خود بازگردند. بنابراين هيچ يك از نامزدها نميتواند از طريق قانوني، نامزد ديگر را مجبور به ازدواج كند. اما اگر يكي از نامزدها در به هم زدن نامزدي، مقصر باشد، نامزد ديگر ميتواند مطالبه خسارت كند. يكي از مواردي كه در مطالبه خسارت مطرح ميشود پس گرفتن هداياي رد و بدل شده در دوران نامزدي است. در واقع بر هم زدن نامزدي بدون علت موجه يك نوع سوء استفاده از حقي است كه در قانون در نظر گرفته شده و شخصي كه بدون علت و دليل موجه اقدام به بر هم زدن وصلت نامزدي ميكند مقصر است. از اين رو، زيانهاي ناشي از بر هم زدن ناموجه نامزدي، بر طبق قانون قابل مطالبه است.
خسارت معنوي ناشي از برهم خوردن نامزدي
همواره اين سؤال مطرح ميشود كه هرگاه در اثر به هم خوردن نامزدي بدون علت و دليل موجه، به حيثيت و آبروي نامزد ديگر يا به عواطف و احساسات او لطمه وارد شود، شخص زيان ديده ميتواند به اين دليل، مطالبه خسارت كند؟
بر اساس اصل ۱۷۱ قانون اساسي كه جبران خسارت معنوي را به رسميت شناخته، نامزد زيان ديده اين حق را دارد كه علاوه بر مطالبه خسارات مادي، جبران زيانهاي معنوي را نيز درخواست كند. شايان ذكر است پس از برهم خوردن نامزدي هر يك از نامزدها ميتواند به طرف ديگر رجوع كند و هديهاي را كه داده است پس بگيرد. اگر خود هدايا موجود نباشد، بايد قيمت آن هدايا به وي داده شود مگر آنكه آن هدايا بدون تقصير طرف ديگر ازبين رفته باشد. هرگاه وصلت منظور در اثر فوت يكي از نامزدها به هم بخورد و هديه داده شده در اثر تقصير متوفي تلف شده باشد، رجوع به قيمت ممكن نيست.