Delta Law

مهریه عقد موقت را می‌توان از طریق شورای حل اختلاف یا دادگاه خانواده مطالبه کرد.

بر اساس قانون مدنی یکی از ارکان مهم عقد موقت، تعیین مهریه است. به این معنا که تعیین مهریه و میزان آن شرط صحت و درستی عقد موقت است و عدم تعیین آن موجب باطل شدن عقد است. ماده ۱۰۹۵ قانون مدنی در این خصوص چنین مقرر کرده است: ” در نکاح منقطع، عدم ذکر مهریه در عقد موجب بطلان عقد است ” . بر همین اساس، به موجب عقد موقت نیز زن مالک مهریه می‌شود و می‌تواند مهریه‌اش را مطالبه کند و از این لحاظ تفاوتی میان مهریه عقد موقت و مهریه عقد دائم وجود ندارد. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی مطالبه مهریه عقد موقت ثبت نشده می‌پردازیم.

دریافت مهریه در عقد موقت

یکی از شروطی که موجب صحت ازدواج موقت می‌شود، تعیین مهریه است از این رو اگر مهریه در ازدواج موقت ذکر نشود، آن ازدواج باطل خواهد بود. موقت بودن نکاح نباید باعث این تصور شود که زن نمی‌تواند مهریه خود را بگیرد. در نکاح موقت نیز زن به محض عقد مالک مهریه می‌شود و می‌تواند هر زمان که بخواهد آن را دریافت کند.

مطالبه مهریه عقد موقت ثبت نشده

در صورتی که عقد موقت ثبت نشده باشد و طرفین صرفا به خواندن صیغه محرمیت اکتفا کرده باشند، مطالبه مهریه صرفا از طریق دادگاه به عمل می‌آید و چون زن سند رسمی برای اثبات صیغه ندارد، بنابراین باید با استفاده از سایر ادله اثبات دعوا همچون شهادت شهود یا اقرار خود مرد ادعای خود را ثابت کند. در این حالت اگر مبلغ مهریه تا بیست میلیون تومان باشد، دادخواست مطالبه مهریه در نکاح موقت را باید به شورای حل اختلاف داد و در صورتی که مبلغ بیش از بیست میلیون تومان باشد باید برای مطالبه مهریه عقد موقت به دادگاه خانواده مراجعه کرد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب حق حبس مهریه و شرایط آن را مطالعه کنید.

با مجله حقوقی دلتا همراه باشید

ماده 1095 قانون مدنی در این خصوص چنین مقرر کرده است: در عقد موقت، عدم ذکر مهریه موجب باطل شدن عقد است.

یکی از ارکان مهم عقد موقت، تعیین مهریه است؛ به این معنا که تعیین مهریه و میزان آن شرط صحت و درستی عقد موقت است و عدم تعیین آن موجب باطل شدن عقد می‌شود؛ به موجب عقد موقت زن مالک مهریه است و می‌تواند مهریه‌اش را مطالبه کند. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی مطالبه مهریه در عقد موقت ثبت شده و ثبت نشده می‌پردازیم.

دریافت مهریه در عقد موقت

موقت بودن نکاح نباید باعث این تصور شود که زن نمی‌تواند مهریه خود را بگیرد. در نکاح موقت نیز زن به محض عقد مالک مهریه می‌شود و می‌تواند هر زمان که بخواهد آن را دریافت کند. دریافت مهریه نکاح موقت در دو فرض امکان‌پذیر است:

• دریافت مهریه عقد موقت ثبت شده: فرض اول زمانی است که نکاح موقت در دفتر ازدواج به ثبت رسیده باشد. مطابق قانون حمایت خانواده در مواردی مرد ملزم به ثبت صیغه در محضر است. در این حالت دریافت مهریه آسان است و زن می‌تواند با استناد به سند رسمی مربوط به ازدواجشان مهریه را مطالبه کند؛ بنابراین، زن با مراجعه به دفاتر ازدواج درخواست صدور اجراییه و ابلاغ آن به شوهر خود را می‌کند. در صورتی‌که مرد در مهلت مقرر مهریه زن را نپردازد، چون زن یک سند رسمی دارد می‌تواند آن را به اجرا بگذارد که امکان توقیف اموال یا ممنوع الخروج کردن شوهر در این حالت وجود دارد.

• دریافت مهریه عقد موقت ثبت نشده: فرض دوم در صورتی است که عقد نکاح ثبت نشده باشد و طرفین صرفا به خواندن صیغه محرمیت اکتفا کرده باشند، در این صورت مطالبه صرفا از طریق دادگاه به عمل می‌آید و چون زن سند رسمی برای اثبات صیغه ندارد، باید با استفاده از سایر ادله اثبات دعوا همچون شهادت شهود یا اقرار خود مرد ادعای خود را ثابت کند. در این حالت اگر مبلغ مهریه تا بیست میلیون تومان باشد، دادخواست دریافت مهریه در نکاح موقت را باید به شورای حل اختلاف داد و در صورتی که مبلغ بیش از بیست میلیون تومان باشد، باید برای دادخواست دریافت مهریه نکاح موقت به دادگاه خانواده مراجعه کرد.

با مجله حقوقی دلتا همراه باشید

زوجه می‌تواند بخشی از حقوق بیکاری را بابت مهریه از طریق دادگاه توقیف کند.

طبق ماده ۳ قانون بیمه بیکاری؛ بیمه بیکاری به عنوان یکی از حمایت‌های تامین اجتماعی است و سازمان تامین اجتماعی مکلف است با دریافت حق بیمه مقرر، به‌ بیمه‌ شدگانی که طبق مقررات این قانون بیکار می‌شوند مقرری بیمه بیکاری پرداخت کند. بنابراین بیمه بیکاری عبارت است از این که شخص بیکار مورد حمایت قانون قرار گرفته و حق بیمه دریافت خواهد کرد. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی توقیف بیمه بیکاری برای مهریه می‌پردازیم.

توقیف اموال برای مهریه

در صورتی که زوج مهریه زوجه را نپردازد، زوجه می‌تواند با معرفی اموال و دارایی زوج تقاضا کند که اموال وی را توقیف کنند و می‌تواند مطالباتی را از موجودی حساب‌های بانکی او توقیف کند. زوجه همچنین می‌تواند تقاضای توقیف حقوق زوج را از سازمان‌ها و موسسه‌های دولتی یا خصوصی داشته باشد و میزان یک چهارم حقوق، مادامی که شوهر متاهل است و نیز یک سوم آن را در صورتی که زن و شوهر از هم جدا شوند و تا زمانی که شوهر زن دیگری را اختیار نکرده باشد توقیف اموال برای مهریه کند. اگر زوج مالی داشته باشد و زوجه احتمال دهد در طول مدتی که دادگاه تشکیل می‌شود زوج آن مال را ‌بفروشد یا جا به جا کند، از دادگاه می‌خواهد قرار تامین خواسته صادر کند با این درخواست، قرار تامین صادر می‌شود و مال تا صدور حکم دادگاه برای مهریه توقیف می‌شود، از این مال تامین شده می‌توان مهریه را برداشت.

توقیف بیمه بیکاری برای مهریه

پرسشی که مطرح می شود این است که آیا زوجه می‌تواند حق بیمه همسرش را از بابت مهریه خود وصول کند یا نه؟ پاسخ آن این است که بله زن می‌تواند دادخواست مطالبه مهریه تقدیم و پس از واریز حق بیمه بیکاری همسرش از طریق مراجع قضایی حساب او را توقیف کند.

با مجله حقوقی دلتا همراه باشید

قانون‌گذار در مورد محاسبه مهریه فرمولى تعیین کرده است به این ترتیب كه متوسط شاخص بها در سال قبل، تقسیم‏ بر متوسط شاخص بها در سال وقوع عقد ضرب در مهریه مندرج در عقدنامه می‌شود.

محاسبه مهریه به نرخ روز، از آن دسته محاسباتی است که برای بسیاری از زوج ها جذاب و یا با برخی همسران لازم است. البته این محاسبه و حساب و کتاب برای مهریه هایی است که مبلغ آن نقدی در نظر گرفته شده باشد. مهریه اگر طلا و سکه باشد فرمول خاصی ندارد و کافی است قیمت سکه روز در تعداد آن ضرب شود. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی محاسبه مهریه به نرخ روز می‌پردازیم.

نحوه محاسبه مهریه به نرخ روز

نحوه محاسبه مهریه، به شرح زیر است:

براساس مصوبه هیات وزیران در سال ۷۷ نحوه محاسبه ارزش فعلی مهریه به شکل زیر محاسبه می‌شود:

عدد شاخص در سال قبل را بر عدد شاخص در سال وقوع عقد تقسیم می‌کنیم و نتیجه را در مبلغ مهریه مندرج در عقدنامه ضرب می‌کنیم به این ترتیب مبلغ مقدار مهریه مشخص خواهد شد. این نحوه محاسبه به شکل فرمولی به صورت زیر است:

مبلغ مهریه مندرج در عقدنامه × (عدد شاخص در سال وقوع عقد ÷ عدد شاخص در سال ۱۳۹۸).

به این ترتیب مقدار مهریه فوق در سال ۱۳۹۹ می‌شود.

محاسبه مهریه زن بعد از فوت همسر

اگر زنی بعد از فوت شوهرش اقدام به مطالبه مهریه کند باید شاخص سال فوت همسرش بر شاخص سال ازدواج تقسیم و حاصل در مبلغ مهریه ضرب شود و دیگر تاریخ مطالبه ملاک محاسبه نخواهد بود.

نحوه محاسبه مهریه که موضوع آن وجه نقد است

در تاریخ هشتم مرداد ماه ۱۳۷۶ ماده واحده‌اى مشتمل بر دو تبصره به ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی الحاق شد. به موجب این ماده به مجرد عقد، زن مالک مهریه می‌شود و می‌تواند هر نوع تصرفى که بخواهد در آن انجام دهد و به موجب تبصره یک ماده واحده‌اى که به این ماده الحاق شده است، چنانچه مهریه وجه رایج باشد متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تادیه نسبت به سال اجراى عقد که توسط بانک مرکزى جمهورى اسلامى ایران تعیین می‌شود، محاسبه و پرداخت خواهد شد.

برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر محروم کردن از ارث،قانونی یا غیر قانونی؟ را مطالعه کنید.

با مجله حقوقی دلتا همراه باشید

مهریه از جمله مهم‌ترین حقوقی است که به موجب عقد نکاح به زنان تعلق می‌گیرد.

از جمله مهم‌ترین حقوقی که زن به موجب عقد نکاح به دست می‌آورد، مهریه است. مهریه در واقع مالی است که مرد پرداخت آن به زن را بر عهده می‌گیرد و هر زمان که زن بخواهد قابل مطالبه است، اما در شرایطی، زن نمی‌تواند تمام مهریه را مطالبه کند، بلکه بر اساس مقررات قانونی نصف مهریه به وی تعلق می‌گیرد. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی موارد نصف شدن مهریه می‌پردازیم.

موارد نصف شدن مهریه

به موجب ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی به مجرد عقد، زن مالک مهریه می‌شود و می‌تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن کند. بر اساس این ماده، مالکیت زن بر مهریه از همان لحظه‌ای که عقد نکاح خوانده شد، حاصل می‌شود. از جمله آثاری که مالکیت زن بر مهریه دارد آن است که می تواند اقدام به بخشیدن مهریه کرده و یا آن را مطالبه کند که در این حالت مرد موظف به پرداخت مهریه می‌شود، اما در برخی از موارد با توجه به برخی از مواد قانون مدنی، در شرایطی مهریه زن نصف می‌شود و به جای کل مهریه تنها نیمی از مهریه تعیین شده به زن پرداخت می‌شود.

طلاق قبل از رابطه زناشویی

مالکیت زن بر مهریه از لحظه عقد، مالکیتی متزلزل است و با نزدیکی میان زن و مرد کامل می‌شود. بر اساس ماده ۱۰۹۲ قانون مدنی، هرگاه شوهر قبل از نزدیکی زن خود را طلاق دهد، مستحق نصف مهریه خواهد بود و اگر شوهر بیش از نصف مهر را قبلا داده باشد، می‌تواند مازاد بر نصف را پس بگیرد. یکی از شرایط نصف شدن مهریه، طلاق قبل از نزدیکی است. در این صورت، چون نزدیکی میان زن و مرد رخ نداده است، زن تنها مستحق نصف مهریه خواهد بود.

بذل تمام مدت در عقد موقت

یکی دیگر از موارد نصف شدن مهریه بر اساس ماده ۱۰۹۷ قانون مدنی در عقد موقت است. بر اساس این ماده در نکاح منقطع هرگاه شوهر قبل از نزدیکی تمام مدت نکاح را ببخشد باید نصف مهریه را بدهد. بر اساس این ماده، در صورتی که مرد در عقد موقت یا صیغه قبل از وقوع رابطه زناشویی تمام مدت صیغه را به زن ببخشد یا بذل مدت کند، باید نصف مهریه را به زن بدهد.

فسخ نکاح به علت ناتوانی جنسی مرد

بر اساس ماده ۱۱۰۱ قانون مدنی، هرگاه عقد نکاح قبل از نزدیکی به جهتی فسخ شود، زن حق مهریه ندارد؛ مگر در صورتی که موجب فسخ، ناتوانی جنسی مرد (عنن) باشد که در این صورت، با وجود فسخ نکاح، زن مستحق نصف مهریه است. بر این اساس، اگر زن قبل از رابطه زناشویی از ناتوانی جنسی مرد آگاه شود، می‌تواند اقدام به فسخ نکاح کند و در این شرایط حق دریافت نصف مهریه را خواهد داشت.

برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر بعد از عقد می‌توان مهریه را تغییر داد؟ را مطالعه کنید.

با مجله حقوقی دلتا همراه باشید

مهریه یک بدهی است که در صورت اعسار مرد از پرداخت آن با نظر دادگاه به جای پرداخت یکباره به شکل قسطی دریافت می‌شود.

شاید یکی از مسائلی که پس از جدایی زوجین از یکدیگر به دغدغه اصلی آنان تبدیل شود بحث مهریه و نحوه پرداخت آن است. در این میان گاهی زوج توانایی پرداخت مهریه به صورت یک جا را ندارد و ناچار به تقسیط مهریه می‌شود. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی نحوه تقسیط مهریه و نکات قانونی آن می‌پردازیم.

تقسیط مهریه چیست؟

به طور کلی مهریه مالی است که در هنگام عقد ازدواج مرد متعهد می‌شود تا پس از ازدواج به همسر خود پرداخت کند. این مال می‌تواند به صورت نقدی، سکه، طلا و سایر اموال منقول یا غیر منقول باشد، با این حال گاهی زوج به دلیل عدم توانایی در پرداخت که اصطلاحا اعسار از پرداخت مهریه نامیده می‌شود این مقدار برای زوج قسط‌بندی و طی قسط‌های معینی به زوجه پرداخت می‌کند.

نحوه تقسیط مهریه به چه صورت است؟

در قوانین مرتبط با مهریه و نحوه تقسیط مهریه، میزانی برای قسط و اقساط مهریه مشخص نشده است و حتی ملاکی هم برای آن ارائه نشده است و تماما اختیار تعیین آن به قاضی رسیدگی کننده پرونده محول شده است. به عبارت دیگر این قاضی است که با توجه به مهریه و میزان آن، شرایط مالی زوج و دفاعیات زوجه، نحوه قسط بندی مهریه و میزان پیش قسط مهریه را تعیین می‌کند. بنابراین، مبلغ اقساط مهریه یا همان میزان اقساط مهریه برای همه یکسان نیست و در هر پرونده و در هر شعبه، قاضی دادگاه خانواده به صورت موردی تصمیم گیری می‌کند.

آیا پس از پرداخت تعدادی از اقساط مهریه می‌توان از پرداخت مابقی آن سرباز زد؟

برخی مردان تصور می‌کنند بعد از پرداخت چند قسط مهریه می‌توانند دیگر آن را نپردازند اما باید به این مساله توجه کرد که در صورت عدم پرداخت این دین، مهریه از حالت اقساط به حالت حال درمی‌آید و اصطلاحا این دین حال می‌شود و با منتفی شدن حالت اقساط مرد مجبور خواهد شد تا تمامی آن را به شکل نقد بپردازد و دیگر امکان قسطی شدن مهریه وجود ندارد. به علاوه لازم به ذکر است، عدم پرداخت پیش قسط مهریه و همچنین ادعای عدم ‌توانایی پرداخت پیش قسط مهریه در صورتی که در دادگاه پذیرفته نشود، موجب صدور حکم جلب زوج خواهد شد. عدم پرداخت مهریه تا ۱۱۰ سکه تمام بهار آزادی یا معادل آن با شرایطی که در قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی به آن اشاره شده است از موجبات صدور حکم جلب شوهر خواهد بود. از سوی دیگر می‌توان پرداخت بر اساس تاریخ مشخصی منظم کرد و مثلا با جلو انداختن یک قسط، قسط‌های بعدی را در اول، وسط یا آخر ماه داد. اگر هم تاریخ پرداخت مهریه با یک روز تعطیل مصادف باشد، باید روز بعد برای پرداخت مهریه به دادگاه مراجعه کرد.

برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر حق حبس مهریه و شرایط آن را مطالعه کنید.

با مجله حقوقی دلتا همراه باشید

ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی می‌گوید به مجرد عقد، زن مالک مهریه می‌شود و می‌تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن انجام دهد.

یکی از مهم‌ترین حقوق مالی که در ازدواج برای زن ایجاد می‌شود مهریه است. تعیین مهریه برای زن پشتوانه مالی محسوب می‌شود، به محض اینکه صیغه عقد بین مرد و زن جاری می‌شود و زن به عقد مرد در می‌آید زن، مالک تمام مهریه‌ای که با یکدیگر به نتیجه رسیده‌اند می‌شود و هرگونه دخل و تصرف را می‌تواند در آن انجام دهد. زن هر زمان که بخواهد می‌تواند مهریه‌اش را درخواست کند و مرد موظف است آن را پرداخت کند. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی موارد عدم تعلق مهریه به زن می‌پردازیم.

موارد عدم تعلق مهریه به زن

• بر اساس ماده ۸۹ قانون مدنی، هرگاه عقد بین زوجین چه دائم و چه موقت به نوعی باطل بوده باشد و نزدیکی بین آن دو صورت نگرفته باشد حق گرفتن مهریه از زن ساقط می‌شود.
• بر اساس ماده ۱۱۰۱ قانون مدنی، اگر عقدی که بین زوجین صورت گرفته است به هر دلیلی فسخ شود و بین آن‌ها هیچگونه رابطه زناشویی اتفاق نیفتاده باشد، در این موقع زن حق گرفتن مهریه را ندارد. این موضوع یک استثنا در بر دارد و آن این است که اگر مرد نتواند رابطه جنسی با زن برقرار کند در این صورت نصف مهریه به زن تعلق می‌گیرد‌.
• در هنگامی که زوجین بخواهند طلاق بگیرند و زوجه دختر باکره باشد مهریه او نصف می‌شود.
• اگر زن و مردی در مورد مهریه با یکدیگر صحبت نکرده باشند و قبل از تعیین کردن مهریه زن فوت کند و مرد رابطه زناشویی با او نداشته باشد، در این صورت مرد موظف به پرداخت مهریه نیست.

آیا به زنی که به شوهر خود خیانت کرده است مهریه تعلق می‌گیرد؟

در جواب این سوال باید بگوییم که مهریه حقوق مالی زن است که همواره مرد موظف است آن را پرداخت کند. عواملی از جمله خیانت و غیره و مرتکب جرم شدن از طرف زن باعث نمی‌شود که مرد مهریه او را نپردازد.

نپرداختن مهریه

مهریه مالی است که بعد از عقد به مالکیت زن در می‌آید و زن هر گونه تصرفی که بخواهد در آن می‌تواند انجام دهد. راجع به زنانی که به آن‌ها مهریه پرداخت نمی‌شود، خانمی که عقد او به درستی منعقد شده باشد را به هیچ وجه نمی‌توان از مهریه قانونی‌اش محروم کرد حتی در صورت زنای او با مرد غریبه نیز، همسر قانونی او باید به وی مهریه را بپردازد.

اگر زنی فوت کند آیا می‌توان مهریه‌اش را از همسرش دریافت کرد؟

اگر زنی فوت کند و مهریه‌اش را نگرفته باشد و در ضمن پدر و مادر آن زن در قید حیات باشند بر این اساس در قانون سهم هر یک از پدر و مادر یک ششم است که می‌توانند آن را درخواست کنند و از زوج بگیرند.

برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر توقیف ملک برای مهریه را مطالعه کنید.

با مجله حقوقی دلتا همراه باشید

یکی از مهم‌ترین حقوقی که به موجب شرع و قانون به زن تعلق می‌گیرد مهریه‌ای است که به سبب عقد نکاح میان زن و مرد تعیین می‌شود.

مهریه عموما در هنگام ازدواج یا طلاق مطرح می‌شود و در واقع نشان دهنده صداقت و بخشش و هدیه مرد است که در زمان عقد نکاح تعیین می‌شود. مهریه حق زن است و می‌تواند در هر شرایط و زمانی آن را از مرد مطالبه کند. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی تکلیف مهریه زن با ازدواج مجدد می‌پردازیم.

تکلیف مهریه زن با ازدواج مجدد

طبق ماده ۲۹ قانون حمایت از خانواده، چنانچه طلاق از هر نوعی که باشد، به درخواست زن یا درخواست مرد و یا توافق طرفین، دادگاه باید تکلیف مهریه را در دادنامه مشخص کند. چنانچه مرد موظف به پرداخت مهریه یا بخشی از آن است، ازدواج مجدد زن مانع دریافت مهریه نخواهد شد. پس تکلیف مهریه زن در صورت ازدواج مجدد مشخص شده است و هیچ مانعی برای دریافت مهریه وجود نخواهد داشت. چنانچه در طلاق توافقی طبق توافق زوجه، نصف مهریه بخشیده شده باشد، مابقی مهریه باید توسط زوج به صورت کامل یا اقساطی پرداخت شود و پس از طلاق و ایام عده، مهریه بعد از ازدواج مجدد زن قطع نخواهد شد. ثبت طلاق نیز تا زمان پرداخت حقوق مالی زوجه، انجام نمی‌پذیرد. در صورتی‌که زوجه رضایت دهد و یا حکم قطعی مبنی بر عدم توانایی مالی زوج و اقساطی کردن مهریه داده شود، طلاق ثبت خواهد شد. اگر زن به ثبت طلاق بدون گرفتن حقوق خود رضایت دهد، پس از آن می‌تواند طبق قانون و از طریق اجرای احکام دادگستری، نسبت به دریافت مهریه خود اقدام کند.

مهریه و شرایط پرداخت آن

در ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی آمده‌است که زن به مجرد عقد، مالک مهریه است و هر نوع تصرفی می‌تواند در آن انجام دهد. طبق ماده ۱۰۸۰ قانون مدنی، مقدار مهریه سقف مشخصی ندارد و با رضایت طرفین باید تعیین شود. مهریه می‌تواند به صورت نقدی یا طلا و سکه و اموال منقول و غیر منقول مانند: ملک، زمین، آپارتمان و… باشد. نحوه پرداخت مهریه بستگی به سند ازدواج دارد که در آن شیوه پرداخت عندالمطالبه یا عندالاستطاعه مشخص شده باشد.

برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر پس گرفتن طلا بعد از طلاق را مطالعه کنید.

با مجله حقوقی دلتا همراه باشید

تعیین مهریه سنگین توسط زوجه که گاه ادای آن در توان زوج نیست، از مشکلات رایج حقوقی است.

مهریه‌های سنگین اغلب عندالمطالبه هستند؛ در صورتی که زوج توان پرداخت آن را نه تنها در حال حاضر بلکه در آینده نیز نخواهد داشت. از همین رو بطلان این مهریه‌ها مورد بحث حقوقدانان قرار گرفته است. در این جا این سوال مطرح می‌شود که آیا این مهریه‌ها فقط صوری هستند و زوج ملزم به پرداخت آن‌ها نیست؟ یا اینکه مبلغ مهریه به هر میزان که باشد زوج متعهد به پرداخت آن است؟ در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی پرداخت مهریه سنگین می‌پردازیم.

معین و مقدور التسلیم بودن مهریه

یکی از شرایط معامله یا هر تعهد، مقدور التسلیم بودن آن است. ماده ۳۴۸ قانون مدنی به این موضوع می‌پردازد. بنابراین در صورتی که امکان تسلیم مال مورد تعهد وجود نداشته باشد، یا اینکه عمل مورد تعهد قابل اجرا نباشد، معامله باطل است. به عنوان مثال؛ الماس کوه نور را نمی‌توان به عنوان مهریه قرار داد زیرا دسترسی به آن ممکن نیست. البته اگر مرد قادر به تسلیم مهریه نباشد اما زن قادر به تسلیم آن باشد، امکان مهریه قرار دادن آن، بدون اشکال است. آن چه امروزه در مهریه‌ها شایع است، قرار دادن چیزی به عنوان مهریه است که، ادای آن در توان متعهد نیست؛ از این رو در تعیین مهریه، موضوع استطاعت مرد در پرداخت آن اهمیت بسیاری دارد. به عنوان مثال؛ قرار دادن مهریه صد میلیونی برای فردی که تمام دارایی او یک میلیون است، موضوعی قابل مناقشه است.

پرداخت مهریه سنگین

در سال ۹۱ قانونی به تصویب نمایندگان مجلس رسید، که حد حمایت قانونی از مطالبه مهریه را تا میزان ۱۱۰ سکه اعلام کرد و مطالبه میزان بیشتر از آن را منوط به استطاعت زوج دانست. این قانون اظهار می‌دارد که، معیار در مطالبه مهریه ۱۱۰ سکه است. دادگاه فرض را بر این قرار داده است که زوج توانایی پرداخت این مهریه را دارد. در صورتی که این تعداد چه به صورت نقد و چه قسط بندی پرداخت نشود، دادگاه حکم حبس زوج را صادر خواهد کرد. در مهریه‌های تا ۱۱۰ سکه نیازی به اثبات استطاعت زوج نیست. از آن جا که، بسیاری از افراد توان پرداخت این تعداد مهریه را هم ندارند، دادگاه پس از اثبات عدم توانایی زوج اقدام به تقسیط مهریه خواهد کرد.

حق حبس در مهریه‌های سنگین

از آن روی که زن پس از عقد مالک مهریه است، می‌تواند آن را از راه قانونی از شوهر مطالبه کند. با مراجعه به دادگاه و صدور اجراییه ثبتی، مرد ملزم به پرداخت مهریه خواهد شد. به علاوه، قانون به زن حق داده است که، تا مهریه خود را دریافت نکرده، از تمکین خودداری کند. این حق معروف به حق حبس است. ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی به این موضوع اختصاص دارد: «زن آزاد است تا مهر به او تسلیم نشده از ایفای وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند، مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه او نخواهد بود.»

برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر ارث زن در ازدواج موقت را مطالعه کنید.

با مجله حقوقی دلتا همراه باشید

تعیین مهریه سنگین توسط زوجه که گاه ادای آن در توان زوج نیست، از مشکلات رایج حقوقی است.

مهریه‌های سنگین اغلب عندالمطالبه هستند؛ در صورتی که زوج توان پرداخت آن را نه تنها در حال حاضر بلکه در آینده نیز نخواهد داشت. از همین رو بطلان این مهریه‌ها مورد بحث حقوقدانان قرار گرفته است. در این جا این سوال مطرح می‌شود که آیا این مهریه‌ها فقط صوری هستند و زوج ملزم به پرداخت آن‌ها نیست؟ یا اینکه مبلغ مهریه به هر میزان که باشد زوج متعهد به پرداخت آن است؟ در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی پرداخت مهریه سنگین می‌پردازیم.

معین و مقدور التسلیم بودن مهریه

یکی از شرایط معامله یا هر تعهد، مقدور التسلیم بودن آن است. ماده ۳۴۸ قانون مدنی به این موضوع می‌پردازد. بنابراین در صورتی که امکان تسلیم مال مورد تعهد وجود نداشته باشد، یا اینکه عمل مورد تعهد قابل اجرا نباشد، معامله باطل است. به عنوان مثال؛ الماس کوه نور را نمی‌توان به عنوان مهریه قرار داد زیرا دسترسی به آن ممکن نیست. البته اگر مرد قادر به تسلیم مهریه نباشد اما زن قادر به تسلیم آن باشد، امکان مهریه قرار دادن آن، بدون اشکال است. آن چه امروزه در مهریه‌ها شایع است، قرار دادن چیزی به عنوان مهریه است که، ادای آن در توان متعهد نیست؛ از این رو در تعیین مهریه، موضوع استطاعت مرد در پرداخت آن اهمیت بسیاری دارد. به عنوان مثال؛ قرار دادن مهریه صد میلیونی برای فردی که تمام دارایی او یک میلیون است، موضوعی قابل مناقشه است.

پرداخت مهریه سنگین

در سال ۹۱ قانونی به تصویب نمایندگان مجلس رسید، که حد حمایت قانونی از مطالبه مهریه را تا میزان ۱۱۰ سکه اعلام کرد و مطالبه میزان بیشتر از آن را منوط به استطاعت زوج دانست. این قانون اظهار می‌دارد که، معیار در مطالبه مهریه ۱۱۰ سکه است. دادگاه فرض را بر این قرار داده است که زوج توانایی پرداخت این مهریه را دارد. در صورتی که این تعداد چه به صورت نقد و چه قسط بندی پرداخت نشود، دادگاه حکم حبس زوج را صادر خواهد کرد. در مهریه‌های تا ۱۱۰ سکه نیازی به اثبات استطاعت زوج نیست. از آن جا که، بسیاری از افراد توان پرداخت این تعداد مهریه را هم ندارند، دادگاه پس از اثبات عدم توانایی زوج اقدام به تقسیط مهریه خواهد کرد.

حق حبس در مهریه‌های سنگین

از آن روی که زن پس از عقد مالک مهریه است، می‌تواند آن را از راه قانونی از شوهر مطالبه کند. با مراجعه به دادگاه و صدور اجراییه ثبتی، مرد ملزم به پرداخت مهریه خواهد شد. به علاوه، قانون به زن حق داده است که، تا مهریه خود را دریافت نکرده، از تمکین خودداری کند. این حق معروف به حق حبس است. ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی به این موضوع اختصاص دارد: «زن آزاد است تا مهر به او تسلیم نشده از ایفای وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند، مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه او نخواهد بود.»

برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر ارث زن در ازدواج موقت را مطالعه کنید.

با مجله حقوقی دلتا همراه باشید