به اختياري كه به موجب قانون براي طرف هاي قرارداد در خصوص برهم زدن و فسخ معامله داده شده است خيار گفته ميشود.
به اختيار به هم زدن معامله خيار فسخ قرارداد گفته ميشود. در مجله دلتا انواع خيارات حقوقي ذكر شده است. در ادامه با ما همراه باشيد.
انواع خيارات حقوقي
همان طور كه گفته شد به اختياري كه به موجب قانون براي طرف هاي قرارداد در خصوص برهم زدن و فسخ معامله داده شده است خيار گفته ميشود. البته بايد به اين نكته توجه داشت كه در مواردي، فقط در معاملات حق گرفتن تفاوت قيمت و گاهي هم هر دو حق يعني حق فسخ معامله و حق گرفتن تفاوت قيمت وجود دارد. يعني ميتوان شرط كرد كه طرف هاي قرارداد تمام خيارات (اختيارات) را از خود ساقط كنند.
خيارات عبارتاند از:
۱. خيار مجلس
۲. خيار غبن
۳. خيار شرط
۴. خيار تدليس
۵. خيار تخلف شرط
۶. خيار عيب
۷. خيار شركت
۸. خيار رؤيت
۹. خيار تأخير
۱۰. خيار حيوان
۱۱. خيار تعذّر تسليم
خيار مجلس ؛ از انواع خيارات حقوقي
هر يك از طرف هاي قرارداد بعد از عقد قرارداد در همان جلسه و تا زماني كه از هم جدا نشده اند اختيار فسخ قرارداد را دارد. از اين خيار فقط در قراردادهاي خريد و فروش (بيع) ميتوان استفاده كرد. به طور مثال: شخصي ملكي را خريداري ميكند و به فروشنده بيعانه هم داده است. فروشنده بعد از سه ساعت اقدام به فسخ معامله كرده و از تحويل ساختمان جلوگيري ميكند، در اين شرايط دو حالت متصور است:
الف) اگر بعد از ترك جلسه، معامله را فسخ كرده و هيچ خيار ديگري هم نبوده فسخ معامله بي اثر است.
ب) قبل از ترك جلسه معامله را فسخ كرده باشد، صحيح است.
شرايط تحقق خيار غبن
اگر خريدار يا فروشنده در معامله فريب خورده باشد، يعني خريدار بيش از قيمت واقعي پول جنس را بپردازد يا فروشنده كمتر از قيمت واقعي فروخته باشد، در اين حالت خيار غبن وجود دارد؛ يعني شخص مغبون حق به هم زدن معامله را دارد. شايان ذكر است كه تفاوت قيمت گاهي در عرف جامعه قابل چشم پوشي و مسامحه است. بنابراين خيار غبن وجود نخواهد داشت. اما اگر تفاوت قيمت، از نظر عرف قابل چشم پوشي نباشد، در اين صورت با فرض بي اطلاعي طرف مقابل و فريب خوردن وي، خيار غبن وجود دارد. در مورد خيار غبن، معيار و ملاك تشخيص فريب خوردن فرد، قيمت زمان معامله است. به طور مثال اگر مشتري پرداخت قيمت جنس را از زمان آن به تأخير بياندازد و قيمت جنس نسبت به روز معامله افزايش يابد، اين امر باعث تحقق خيار غبن براي فروشنده نميشود و معيار خيار غبن، وجود غبن و ضرر نسبت به روز معامله است. البته اگر مشتري پول را در زماني بپردازد كه تورم ايجاد شده باشد، بايد افزايش نرخ تورم را نيز با مصالحه و رضايت فروشنده بپردازد.
خيار شرط ؛ از انواع خيارات حقوقي
در خريد و فروش، ممكن است شرط شود كه در مدت معيني فروشنده يا خريدار يا هر دو يا شخصي غير از فروشنده و خريدار، اختيار فسخ قرارداد را داشته باشد. البته حتما بايد مدت در قرارداد ذكر شود. يعني مشخص شود تا چه زماني حق فسخ قرارداد وجود دارد. و همچنين به طور دقيق مشخص شود چه كسي حق دارد قرارداد را فسخ كند.
خيار عيب : اگر بعد از معامله مشخص شود كه مورد معامله معيوب بوده خريدار ميتواند معامله را فسخ كند يا مال معيوب را قبول كرده و ارش بگيرد. ارش يعني تفاوت قيمت مال سالم و معيوب.
خيار تدليس چيست ؟
عبارت است از ترفند هايي كه موجب فريب طرف معامله شود. كه بايد حتما كارهاي فريبكارانه انجام شود. صرف گفتن چند دروغ ساده مشمول خيار تدليس نيست.
مطالب بيشتر در مجله حقوقي دلتا...
به اختياري كه به موجب قانون براي طرف هاي قرارداد در خصوص برهم زدن و فسخ معامله داده شده است خيار گفته ميشود.
به اختيار به هم زدن معامله خيار فسخ قرارداد گفته ميشود. در مجله دلتا انواع خيارات حقوقي ذكر شده است. در ادامه با ما همراه باشيد.
انواع خيارات حقوقي
همان طور كه گفته شد به اختياري كه به موجب قانون براي طرف هاي قرارداد در خصوص برهم زدن و فسخ معامله داده شده است خيار گفته ميشود. البته بايد به اين نكته توجه داشت كه در مواردي، فقط در معاملات حق گرفتن تفاوت قيمت و گاهي هم هر دو حق يعني حق فسخ معامله و حق گرفتن تفاوت قيمت وجود دارد. يعني ميتوان شرط كرد كه طرف هاي قرارداد تمام خيارات (اختيارات) را از خود ساقط كنند.
خيارات عبارتاند از:
۱. خيار مجلس
۲. خيار غبن
۳. خيار شرط
۴. خيار تدليس
۵. خيار تخلف شرط
۶. خيار عيب
۷. خيار شركت
۸. خيار رؤيت
۹. خيار تأخير
۱۰. خيار حيوان
۱۱. خيار تعذّر تسليم
خيار مجلس ؛ از انواع خيارات حقوقي
هر يك از طرف هاي قرارداد بعد از عقد قرارداد در همان جلسه و تا زماني كه از هم جدا نشده اند اختيار فسخ قرارداد را دارد. از اين خيار فقط در قراردادهاي خريد و فروش (بيع) ميتوان استفاده كرد. به طور مثال: شخصي ملكي را خريداري ميكند و به فروشنده بيعانه هم داده است. فروشنده بعد از سه ساعت اقدام به فسخ معامله كرده و از تحويل ساختمان جلوگيري ميكند، در اين شرايط دو حالت متصور است:
الف) اگر بعد از ترك جلسه، معامله را فسخ كرده و هيچ خيار ديگري هم نبوده فسخ معامله بي اثر است.
ب) قبل از ترك جلسه معامله را فسخ كرده باشد، صحيح است.
شرايط تحقق خيار غبن
اگر خريدار يا فروشنده در معامله فريب خورده باشد، يعني خريدار بيش از قيمت واقعي پول جنس را بپردازد يا فروشنده كمتر از قيمت واقعي فروخته باشد، در اين حالت خيار غبن وجود دارد؛ يعني شخص مغبون حق به هم زدن معامله را دارد. شايان ذكر است كه تفاوت قيمت گاهي در عرف جامعه قابل چشم پوشي و مسامحه است. بنابراين خيار غبن وجود نخواهد داشت. اما اگر تفاوت قيمت، از نظر عرف قابل چشم پوشي نباشد، در اين صورت با فرض بي اطلاعي طرف مقابل و فريب خوردن وي، خيار غبن وجود دارد. در مورد خيار غبن، معيار و ملاك تشخيص فريب خوردن فرد، قيمت زمان معامله است. به طور مثال اگر مشتري پرداخت قيمت جنس را از زمان آن به تأخير بياندازد و قيمت جنس نسبت به روز معامله افزايش يابد، اين امر باعث تحقق خيار غبن براي فروشنده نميشود و معيار خيار غبن، وجود غبن و ضرر نسبت به روز معامله است. البته اگر مشتري پول را در زماني بپردازد كه تورم ايجاد شده باشد، بايد افزايش نرخ تورم را نيز با مصالحه و رضايت فروشنده بپردازد.
خيار شرط ؛ از انواع خيارات حقوقي
در خريد و فروش، ممكن است شرط شود كه در مدت معيني فروشنده يا خريدار يا هر دو يا شخصي غير از فروشنده و خريدار، اختيار فسخ قرارداد را داشته باشد. البته حتما بايد مدت در قرارداد ذكر شود. يعني مشخص شود تا چه زماني حق فسخ قرارداد وجود دارد. و همچنين به طور دقيق مشخص شود چه كسي حق دارد قرارداد را فسخ كند.
خيار عيب : اگر بعد از معامله مشخص شود كه مورد معامله معيوب بوده خريدار ميتواند معامله را فسخ كند يا مال معيوب را قبول كرده و ارش بگيرد. ارش يعني تفاوت قيمت مال سالم و معيوب.
خيار تدليس چيست ؟
عبارت است از ترفند هايي كه موجب فريب طرف معامله شود. كه بايد حتما كارهاي فريبكارانه انجام شود. صرف گفتن چند دروغ ساده مشمول خيار تدليس نيست.
مطالب بيشتر در مجله حقوقي دلتا...