بی‌توجهی موجر و مستاجر به موضوعات حقوقی باعث می‌شود تا اشکالات زیادی در تنظیم این قراردادها حادث شود. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع مستاجران و صاحبخانه ها باید بدانند می‌پردازیم.
کدام هزینه‌های تعمیرات ساختمان سهم مالک و مستاجر است؟
هزینه‌های مربوط به تعمیرات ساختمان یکی از موارد مهم اختلافی میان مالک و مستاجر بوده است که تمام این موارد از سوی قانونگذار پیش‌بینی شده است. مگر آنکه مالک و مستاجر با توافق طرفین شروط دیگری را برای این هزینه‌ها تعیین کرده باشند.
تعمیر دستگاه‌های حرارت مرکزی و تهویه و آسانسور
طبق ماده ۱۰ قانون روابط بین موجر (مالک) و مستاجر، تعمیرات کلی و اساسی از قبیل دستگاه‌های حرارت مرکزی و تهویه و آسانسور به عهده مالک است. تعمیرات جزئی و همچنین تزئین و تعمیری که مربوط به استفاده بهتر از مورد اجاره باشد با مستاجر خواهد بود. مگر آنکه در قرارداد به‌صورت دیگری شرط شده باشد.
مرجع رسیدگی به اختلاف در مورد هزینه تعمیرات
طبق ماده ۱۱ قانون روابط مالک و مستاجر، رسیدگی به اختلافات در خصوص تعمیرات با دادگاه است. در صورتی‌که مالک تعمیرات مورد حکم دادگاه را در مهلتی که از طرف دادگاه تعیین می‌شود انجام ندهد، مستأجر می‌تواند حق فسخ خود را اعمال کند. دادگاه می‌تواند به مستأجر اجازه دهد که تعمیرات مزبور را به قدر متعارف با نظارت دائره اجرا انجام بدهد.
حکم قانون درباره تعمیر وسایل سرمایشی و گرمایشی
بر اساس ماده ۴۸۶ قانون مدنی تعمیرات اساسی و تمام مخارجی که برای امکان بهره‌مندی و استفاده از ملک است به عهده موجر خواهد بود. مگر اینکه ضمن عقد اجاره دو طرف به‌طور دیگری با همدیگر توافق کرده باشند.
به این ترتیب می‌توان گفت تعمیرات اساسی اماکن استیجاری مانند تعمیر دستگاه‌های سرمایشی، گرمایشی و آسانسور بر عهده مالک است.
حال اگر مالک اجازه تعمیرات را با پرداخت هزینه‌ها به مستاجر دهد، او می‌تواند تعمیرات را انجام دهد.
در غیر این‌صورت مستاجر می‌تواند از طریق دادگاه مالک را به تعمیرات الزام کند و در صورت ملزم نشدن او به انجام تعمیرات، مستاجر می‌تواند نسبت به فسخ قرارداد اقدام کند.
حکم قانون در صورتی‌که مستاجر مالک را از انجام تعمیرات منع کند
طبق ماده ۱۲ روابط بین قانون و مستاجر، هرگاه مستاجر مالک را از انجام تعمیرات ضروری منع کند، دادگاه مستاجر را به رفع ممانعت ملزم و مهلت مناسب برای انجام تعمیرات تعیین می‌کند.
اگر مستاجر بدون اجازه موجر اقدام به تعمیرات کند چه می‌شود؟
چنانچه موجر از انجام تعمیرات خودداری کند یا الزام او به تعمیر کردن هم فایده‌ای نداشته باشد و نتواند از مورد اجاره استفاده مطلوب کند و عیب‌هایش برطرف نشود، قرارداد اجاره باطل می‌شود.
اگر مستاجر بدون اجازه موجر اقدام به تعمیرات کند، حق مطالبه هزینه‌های تعمیرات را از مالک ندارد.
با اشاره به ماده ۴۸۵ قانون مدنی اگر در مدت اجاره، تعمیراتی لازم باشد که تاخیر در آن موجب ضرر به مالک شود، مستاجر نمی‌تواند مانع تعمیرات شود.
اگر در این مدت او نتواند از محلی که اجاره کرده به‌طور کلی یا جزئی استفاده کند، می‌تواند قرارداد اجاره را فسخ کند. در صورت اجازه مالک به مستاجر برای انجام تعمیرات، مستاجر می‌تواند بعد از انجام تعمیرات هزینه‌های مربوطه را از مالک دریافت کند یا آن را با اجاره‌بها تسویه کند.
اگر هزینه‌های تعمیرات بیشتر از مبلغ بهای اجاره باشد امری منطقی و عقلانی نیست، مگر اینکه هر دو طرف در مورد پرداخت آن توافق کرده باشند.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی قانونی که معامله را به نفع مستاجر تمام می‌کند مطالعه کنید.
چرا ارث زنان نصف مردان است؟