بعد از فوت متوفی، در صورتی‌که فرد دارای مستمری و تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی باشد، بازماندگان واجد شرایط می‌توانند مستمری متوفی را دریافت کنند. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع سهم دختران از حقوق بازنشستگی می‌پردازیم.
چند سالی می‌شود که افراد با دور زدن قانون و سوءاستفاده، طلاق صوری می‌گیرند. سند طلاق ارائه می‌دهند و وانمود می‌کنند همسر ندارند، شغل ندارند و می‌خواهند از مستمری پدر استفاده کنند.
هم‌چنین ازدواج‌های اول یا دوم خود را به‌صورت رسمی ثبت نمی‌کنند تا به مشکل قطع شدن حقوق بازنشستگی پدر یا همسر اولشان برخورد نکنند.
اساسا از دید قانونگذار، پرداخت حقوق به بازماندگانی که در معرض آسیب‌های اجتماعی قرار دارند، به مثابه یک حق، بر ذمه صندوق‌های بازنشستگی دولتی و غیردولتی است و نمی‌توان با استناد به اقدام خلاف عده‌ای، بخش یا تمام حقوق افرادی را که به دلیل مشکلات خانوادگی طلاق گرفته‌اند یا حتی به انتخاب خود مجرد مانده‌اند را حذف کرد.
اما چاره چیست؟! سازمان تامین اجتماعی به دنبال این اقدامات بعضا خلاف قانونی، آستین بالا زد تا برای قطع حقوق چنین افرادی اقدام کند.
حتی در این راستا از مردم خواسته شد اگر اطلاع دارند که فردی با همسرش زندگی می‌کند اما با طلاق صوری، مستمری پدرش را دریافت می‌کنند، گزارش دهند. سازمان، بازرس و شعب بررسی‌ها را انجام بدهند و وضعیت تعیین تکلیف شود.
اما هر از چندگاهی حرف و سخن‌هایی مبنی بر کاهش دریافتی دختران از حقوق بازنشستگی پدر در اذهان عمومی مطرح می‌شود. موضوعی که مشخص نیست آیا به لحاظ قانونی شدنی است یا در حد شایعه مطرح می‌شود؟
قانون حمایت از خانواده
قانون حمایت از خانواده می‌گوید «فرزندان دختر در صورت نداشتن شغل یا شوهر و فرزندان پسر تا سن ۲۰ سالگی و بعد از آن در صورتی‌که معلول و از کارافتاده باشند یا به تحصیلات دانشگاهی مشغول باشند، حسب مورد از کمک هزینه اولاد، بیمه و مستمری بازماندگان یا حقوق وظیفه والدین خود برخوردار می‌شوند.»
به‌صورت دقیق طبق ماده ۴۸ این قانون مصوب سال ۹۱ «زوجه دائم متوفی از حقوق وظیفه یا مستمری وی برخوردار می‌گردد و ازدواج وی مانع دریافت حقوق مذکور نیست و در صورت فوت شوهر بعدی و تعلق حقوق به زوجه در اثر آن، بیشترین مستمری ملاک عمل است.»
بند ۲ تصریح دارد، دریافت حقوق بازنشستگی یا از کارافتادگی، مستمری از کارافتادگی یا بازنشستگی حسب مورد توسط زوجه متوفی مانع از دریافت حقوق وظیفه یا مستمری متوفی نیست.
کاهش سهم دختران از حقوق بازنشستگی
رییس فراکسیون زنان و خانواده مجلس شورای اسلامی بیان کرده است مجلس در این زمینه نه طرحی را در دستور کار دارد و نه چیزی را مصوب کرده است. طبق بررسی‌‌های انجام شده مشخص شد که در حال حاضر صندوق‌های بازنشستگی کشوری و تأمین اجتماعی به‌طور کامل این مستمری را پرداخت می‌کنند. اما صندوق بازنشستگی لشکری طی بخشنامه‌ای داخلی این مستمری را کاهش داده است.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب دریافت دو حقوق بازنشستگی هم‌زمان امکان دارد؟ را مطالعه کنید.
چرا ارث زنان نصف مردان است؟