از آنجا که ضامن شدن مسئولیت زیادی برای فرد در پی دارد؛ در بخشی از قانون مدنی ایران به صورت سرفصلی مجزا به این موضوع پرداخته شده است. با توجه به اینکه در بسیاری از موارد افراد ممکن است برای اموری چون دریافت وام از بانک یا استخدام و… نیاز به ضامن داشته باشند، لازم است که اشخاصی که قصد دارند به عنوان ضامن معرفی شوند، نکاتی را مورد توجه قرار دهند تا بعد از امضاء ضمانت نامه دچار اختلاف و مشکلات حقوقی نشوند. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی ضمانت و ضامن شدن می‌پردازیم.
اطلاع از مقدار بدهی
فرد ضامن وام با حسن نیت و اطلاع از شرایط بدهکار تعهدی را قبول می‌کند، اما با توجه به اوضاع پرتلاطم امروزی بهتر است ضامن از مقدار تعهد و شرایط پرداخت دین بطور کامل مطلع باشد و سپس ضمانت را بپذیرد.
کسب اجازه از بدهکار در ضامن شدن
یکی از حقوق ضامن این است که میتواند دادخواستی علیه بدهکار بدهد و پولی را که به طلبکار و یا به بانک می‌دهد بعدها از بدهکار و یا کسی که از او ضمانت شده پس بگیرد. اما اگر بدهکار از ضمانت ضامن به نفع وی اطلاع نداشته باشد، این امر میسر نیست.
از آنجا که قرارداد ضمانت بین دو نفر یعنی ضامن و فردی که از او ضمانت کرده، انجام می‌شود و به اراده و اجازه بدهکار برای انعقاد قرارداد نیاز ندارد، در صورتی که بدهکار از ضمانت اطلاع نداشته باشد، ضامن نمیتواند علیه او دادخواست بدهد.
آیا اراده بدهکار شرط است؟
بسیار دیده شده که افراد به سبب دوستی، ضمانتی را از روی خیرخواهی قبول میکنند. در این مورد، ضامن نمیتواند ادعا کند که چون از روی لطف این کار را انجام داده است، پس مسئولیت ندارد. زیرا در صورتی که بدهکار بدهی را پرداخت نکند، در واقع ضامن باید بدهی او را بپردازد؛ چون با اطلاع و آگاهی به این موضوع ضامن شده و تعهد داده است که اگر بدهکار، بدهی را ندهد، آن را پرداخت خواهد کرد.
اشخاصی که ضامن دیگران میشوند و نیت خیر دارند باید آگاه باشند که در ضمانتشان حتما باید اجازه بدهکار را بگیرند.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر انواع ضمانت‌های بانکی را مطالعه کنید.
از آنجا که ضامن شدن مسئولیت زیادی برای فرد در پی دارد؛ در بخشی از قانون مدنی ایران به صورت سرفصلی مجزا به این موضوع پرداخته شده است. با توجه به اینکه در بسیاری از موارد افراد ممکن است برای اموری چون دریافت وام از بانک یا استخدام و… نیاز به ضامن داشته باشند، لازم است که اشخاصی که قصد دارند به عنوان ضامن معرفی شوند، نکاتی را مورد توجه قرار دهند تا بعد از امضاء ضمانت نامه دچار اختلاف و مشکلات حقوقی نشوند. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی ضمانت و ضامن شدن می‌پردازیم.
اطلاع از مقدار بدهی
فرد ضامن وام با حسن نیت و اطلاع از شرایط بدهکار تعهدی را قبول می‌کند، اما با توجه به اوضاع پرتلاطم امروزی بهتر است ضامن از مقدار تعهد و شرایط پرداخت دین بطور کامل مطلع باشد و سپس ضمانت را بپذیرد.
کسب اجازه از بدهکار در ضامن شدن
یکی از حقوق ضامن این است که میتواند دادخواستی علیه بدهکار بدهد و پولی را که به طلبکار و یا به بانک می‌دهد بعدها از بدهکار و یا کسی که از او ضمانت شده پس بگیرد. اما اگر بدهکار از ضمانت ضامن به نفع وی اطلاع نداشته باشد، این امر میسر نیست.
از آنجا که قرارداد ضمانت بین دو نفر یعنی ضامن و فردی که از او ضمانت کرده، انجام می‌شود و به اراده و اجازه بدهکار برای انعقاد قرارداد نیاز ندارد، در صورتی که بدهکار از ضمانت اطلاع نداشته باشد، ضامن نمیتواند علیه او دادخواست بدهد.
آیا اراده بدهکار شرط است؟
بسیار دیده شده که افراد به سبب دوستی، ضمانتی را از روی خیرخواهی قبول میکنند. در این مورد، ضامن نمیتواند ادعا کند که چون از روی لطف این کار را انجام داده است، پس مسئولیت ندارد. زیرا در صورتی که بدهکار بدهی را پرداخت نکند، در واقع ضامن باید بدهی او را بپردازد؛ چون با اطلاع و آگاهی به این موضوع ضامن شده و تعهد داده است که اگر بدهکار، بدهی را ندهد، آن را پرداخت خواهد کرد.
اشخاصی که ضامن دیگران میشوند و نیت خیر دارند باید آگاه باشند که در ضمانتشان حتما باید اجازه بدهکار را بگیرند.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر انواع ضمانت‌های بانکی را مطالعه کنید.
چرا ارث زنان نصف مردان است؟